(Nuri Demirağ anısına)
Atatürk’ün hastalığına rağmen son icraatı Hatay’ın Türkiye’ye katılması olmuştur. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, 10 yıl daha dediği Mustafa Kemal Paşa 10 yıl daha yaşasaydı sözleriyle aslında Nuri Demirağ, Nuri Killigil, Şakir Zümre gibi gayretli ve başarılı vatan evlatlarının önünün kapanmamasına da yol açacaktı.
Nuri Demirağ, 1939'da İsmet İnönü'ye yakardığı mektubu yeniden gündeme geldi:
— İşçilerim ve fabrika personelleri işsiz kalmıştır. Esasen şimdiye kadar tam ve kâmil bir mesai sahası da bulamamışlardı. Bu müessese memleket müdafaası için faideli bulunuyorsa derhal sipariş verilerek yaşatılmasının temini ricasını havi Mareşal hazretlerine çekilen ve şimdiye kadar cevabı alınamayan telgraf sureti ilişiktedir.
— Bu uğurda şimdiye kadar harcanan 1,5 milyon lira ile -hoş karakterim buna müsaid değil ya- farzı muhal 15-20 adet han apartman yaptırır, senede 150-200 bin lira irad alarak istediğim yerde gezer, tozardım.
— Türk'e ecdadından miras ve dünyaya nümunei imtisâl olmuş olan sipahiliğin, süvariliğin, serdengeçdiliğin, bugünkü şekli de tayyareciliktir.
— Tayyare süratlidir, mütemadiyen de süratleniyor. Bu mühim ve hayati işin mahdut çerçeve dahilinde bırakılmamasını vatanın yegâne kurtarıcısı siz büyük milli şefimden yalvararak kemali hürmetle arz ve niyaz ederim.”
Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk uçak fabrikasını kuran, ilk Boğaz Köprüsü projesini, Keban Barajı projesini tasarlayan, Türkiye’nin ilk paraşüt fabrikasını ve ilk sivil havacılık okulunu açan Türk savunma sanayiinin kurucularından Nuri Demirağ 13 Kasım 1957’de vefat etti.
Bu tartışmaları, İnönü döneminde kayıp giden Nuri Demirağ, Nuri Killigil, Şakir Zümre ve diğer isimlerinin akıbetleri üzerinden de değerlendirmek gerekiyor. Çünkü Nuri Demirağ’ın önü kesilirken, Şakir Zümre uçak üretmekten vaz geçirilip, soba ve kumbara üreticisine dönüştürüldü. Nuri Killigil ise silah, top mermisi ürettiği fabrikasıyla birlikte havaya uçuruldu.
Atatürk’ün, Nuri Killigil tarafından tasarlanan ve kendisine hediye edilen “Killigil” markalı tabancayı hediye ettiğini ve atış yaptığını biliyoruz. Gazi Paşa, Nuri Killigil’e destek amacıyla Ordu için 1000 adet tabanca siparişi verdiğini de.
Gazi Paşa, bir 10 yıl daha ülkeyi yönetseydi muhtemeldir ki, bu isimler ve ardından gelenlerin ürettiği uçak, diğer silahlar ile çok farklı bir yerde olacaktık.
Emekli General Ergun Saygun’un, Expo İstanbul Savunma Sanayi Fuarında bir söyleşide ifade ettiği o acı haller hiç yaşanmayacaktı. Ergun Saygun Paşa, Alman üniformalarını taşıma utancını, USA yazan çatal kaşıkla yemek yemenin acısını yaşamış bir Türk Subayı.
Recep Tayyip Erdoğan, aslında diye başlayan cümlesinde bunları anlatıyordu!
