İran Dini Lideri Ali Hamaney, geçtiğimiz gün Suriye’ye yönelik isyan çağrısı yaptı. Mezhep temelli yaklaşımla ve mezhepçi vekil güçleriyle Suriye’de Sünni kanı döken, yani elinde mazlum kanı bulunan İran’ın molla takımının yenilgiyi hazmedememe, içeride Türk kökenli Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan ve ekibini görevden alma girişimlerini de unutmamak gerekiyor.
Suriye’de bir kaos kimin işine yarar sorusunun; ABD bağlantılı PKK/PYD, İsrail, umut eden İran. Yani olağan şüpheliler ortada. Hamaney’in çağrısı da ortada.
Küçük kıvılcımlar, sosyal medya üzerinden ateşlendi. Şimdilik kışkırtmalar boşa çıkarıldı. Ama dikkatli olmak, uyanık bulunmak gerekiyor. Suriye’yi en iyi izleyen ve saha çalışması yapan Prof. Serhat Erkmen hocanın aktardığına göre;
“Halepte Ebu Abdullah El Husaybi'nin türbesine saldırı olduğu videosu yayınlandı. Olayın yeni olmadığı, bugün tekrar dolaşıma sokulduğu daha sonra anlaşıldı. Videonun yayılması Tartus ve Humus'ta eski rejim yanlısı kişilerin gösterilerine neden oldu.
Öğleden sonra Tartus kırsalındaki Harbet El Maazze devriye gezen güvenlik güçlerine pusu atıldı. 2 güvenlik gücü askeri öldü, 4ü yaralandı. Akşam saatlerinde Humus kuzeybatısında ikinci bir tuzakla 4 güv.gücü öldürüldü ve birkaçı esir alındı.
Öğleden sonra Humus, Tartus ve Lazkiye'de eski rejim yanlıları gösterilerini artırdı. Humus'ta karşıt 2 grup birbirine girdi. Çatışmaya dönmeden engellendi. Başka yerlerde güv.güçlerinin açtığı ateşte yaralananlar oldu. Humus'ta şehir içinde çatışmalar görüldü.
Haberlerin yayılmasıyla karşılıklı gösteri çağırıları arttı. Bazı çağrılar kısa sürede mezhepsel boyut kazandı. (Hepsi değil) Detay vermek istemiyorum ancak karşılıklı olarak 2 taraf da sosyal medyada mezhep temelli suçlamalar ve intikam çağrısında bulunmaya başladı.
Olayların büyümesini engellemek için sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Humus, Tartus ve Lazkiye'ye güvenlik güçleri gönderildi. Şu anda bazı şehirlerde silah sesleri geliyor. Bir kısmını kısa süre önce duydum.
Geniş çaplı operasyonlar başlatıldı. Bazı yerler duruldu. Ancak sosyal medya üzerinden kutuplaştırıcı çağrılar yapanlar var. Tırmanmanın acilen önlenmesi herkesin yararına.
Olayların nedenleri: 2 temel nedenden bahsedilebilir: Dış faktör ve geçiş sürecinde yaşananlar. 1. Dış faktör: Dün İran DB Suriye'nin geleceği hakkında yorum yapmak için erken gelecekte daha fazla gelişme olacaktır dedikten 1 gün sonra olaylar çıkınca tüm gözler İran'a döndü.
Daha önemlisi Humus'ta kargaşa çıkaranlara yönelik operasyonda Lübnan kimlikli kişiler yakalandı. Dolayısıyla gerçek ya da değil pek çok kişi olayların arkasında İran'ın olduğunu düşünüyor.
Geçiş sürecinde yaşananları unutmamak lazım. Önceki rejimin bazı isimleri yakalandı. Son 3 gündür özellikle Lazkiyede çok sayıda kişi gözaltına alındı. Eski askerlerin teslimi için süre dolduktan sonra operasyonlar başladı.
Birkaç gündür eski rejimle olan ilişkileri nedeniyle bazı eski üst düzey isimler ölü bulundu. Bu korkuyu tetikliyor. Lazkiye, Tarsus ve Humus'un bazı bölgelerinde halkta gözle görülür bir tedirginlik var. Diğer şehirlerin tersine sokakta insan az, dükkanların yarısı kapalı”
Evet Suriye’yi zor bir süreç bekliyor. Hızlı bir şekilde halka zulmeden Esed kalıntılarının yakalanarak hukuk önünde hesap vermeleri sağlanmalı. Fitneye fırsat verilmemelidir. PKK/PYD unsurları tez zamanda temizlenmelidir.