Astronomide yeni bir çığır açacak olan Doğu Anadolu Gözlemevi’nin (DAG) aynası tamamlandı. 3170 metre rakımda yapılacak gözlemevinin inşaatı da başladı. Atatürk Üniversitesi’nin ev sahipliği yaptığı Ulusal Astronomi Kongresi’ne katılan bilim adamları DAG’ın inşaatını gezdi, yetkililerden bilgi aldı.
Salih TEKİN
Doğu Anadolu Gözlemevi’nin (DAG) inşaatına başlandı. 3170 metre yükseklikte kurulacak olan 4 metre çaplı teleskobun aynası tamamlandı. Rusya’ya kaplamaya gönderilen ayna 1,5 yıl sonra Erzurum’a getirilecek. Atatürk Üniversitesi Astrofizik Araştırma Uygulama Merkez Müdürü Doç. Dr. Cahit Yeşilyaprak, DAG’ın astronomide uzaya açılan yeni bir pencere olduğunu söyledi.
Atatürk Üniversitesi bu yıl 20’incisi düzenlenen Ulusal Astronomi Kongresi ve 9. Ulusal Astronomi Öğrenci Kongresi’ne ev sahipliği yapıyor. Türkiye’nin çeşitli bölgelerinden üniversitelerden bilim adamlarının katıldığı kongrede, astronomi, astrofizik ve uzay bilimi masaya yatırıldı. 100 bilim adamının sözlü, 30 bilim adamının da görsel sunum yaptığı kongreye Konaklı Kayak Merkezi’nde 3170 metre rakımda kurulu bulunan Doğu Anadolu Gözlemevi (DAG) damga vurdu. Bilimsel toplantılardan buldukları arada inşaatların başladığı 3170 metre rakıma çıkan bilim adamları kırmızı ötesi gözlem yapacak olan DAG’la ilgili uzmanlardan bilgi aldı.
Erzurum’da ilk kez
20.Ulusal Astronomi ve 9. Ulusal Astronomi Öğrenci Kongresi’ne Erzurum’un ilk kez ev sahipliği yaptığını belirten Atatürk Üniversitesi Astrofizik Araştırma Uygulama Merkez Müdürü ve Astronomi ve Astrofizik Bölümü Başkanı Doç. Dr. Cahit Yeşilyaprak, “100 sözlü, 30 görsel sunum yapılan kongrede astronomi, astrofizik ve uzay bilimiyle ilgili konuları tartışıyoruz” dedi.
Kongrede asıl ilginin Türkiye’nin en büyük teleskobunun inşa edildiği DAG olduğunu belirten Doç. Dr. Cahit Yeşilyaprak, 2019 yılı sonu itibariyle hayata geçecek olan DAG teleskobunun astronomide bir pencere açacağı bilgisini verdi. Görsel bölgede yapılan gözlemlere insan gözünün duyarlı olmadığı yakın kırmızı ötede atmosfer de gözlem yapma imkanının öne çıktığını ifade eden Yeşilyaprak, “Kongreyle hem projenin bilim adamlarına tanıtım imkanı oldu, hem de bu teleskoba ekleyeceğimiz aygıtların da seçimi için bir ön çalışma oldu” diye konuştu.
80 milyon liralık proje
Kalkınma Bakanlığı’nın destek verdiği Atatürk Üniversitesi’nin bilime katkı sağlayacak olan en önemli projesi olan DAG’ın maliyetinin 80 milyon lira olduğunu belirten Doç. Dr. Cahit Yeşilyaprak, 2014’te teleskop, 2015’te ise kubbe ihalesinin yapıldığını hatırlattı. 2019 sonu itibariyle hizmete girmesi planlanan DAG’a dünyanın dört biryanından üniversitelerin ve ilgili kurumların destek verdiğini vurgulayan Yeşilyaprak, şu bilgileri verdi:
“Bütün astronomi camiası dört gözle DAG teleskobunu bekliyor. Türkiye’de ilk defa kırmızı ötesi bölgede ilk ışığın alınacak olması dünyaya o alanda bilimsel yayın yapacak bir araştırma merkezinin hayata geçmesi demek. Dünyada bilim adamları 3 yıl içinde herkes bunu bekliyor.
Yurt dışında ilgi var teleskobun optik özelliklerinden dolayı. Ortaklık, zaman paylaşımı, yada ekipman katkısı açısından Amerika’dan Avrupa’dan bir çok üniversite ve kuruluştun işbirliği teklif ediyor.
Şu an itibariyle DAG bütçesi 80 milyon TL. Bunun içinde en büyük payı teleskop oluşturuyor. 16.3 milyon Euro’ya ihalesi yapılmıştı.”
Ayna tamam
DAG teleskobunda kullanılacak cihazların üretiminin uzun soluklu olduğunu belirten Doç. Dr. Cahit Yeşilyaprak, 30 Ağustos’ta ayna üretiminin tamamlandığını söyledi. Ön teslimi alınan aynanın Rusya’ya kaplamaya gönderildiğini aktaran Yeşilyapram, 1,5 sene sonra Erzurum’a getirileceğini bildirdi. Parçaların peyder pey geleceğini söyleyen Yeşilyaprak, “Mekanik tasarımı 2 sene sürdü, 1-1,5 sene yazılım aynı şekilde. Kubbe yine 1-1,5 senede yapılıp tamamlanacak. Çünkü 4 metre çaplı büyük bir teleskoptan bahsediyoruz. O yüzden önemli ve uzun soluklu bir proje” açıklaması yaptı.
Salih TEKİN
Doğu Anadolu Gözlemevi’nin (DAG) inşaatına başlandı. 3170 metre yükseklikte kurulacak olan 4 metre çaplı teleskobun aynası tamamlandı. Rusya’ya kaplamaya gönderilen ayna 1,5 yıl sonra Erzurum’a getirilecek. Atatürk Üniversitesi Astrofizik Araştırma Uygulama Merkez Müdürü Doç. Dr. Cahit Yeşilyaprak, DAG’ın astronomide uzaya açılan yeni bir pencere olduğunu söyledi.
Atatürk Üniversitesi bu yıl 20’incisi düzenlenen Ulusal Astronomi Kongresi ve 9. Ulusal Astronomi Öğrenci Kongresi’ne ev sahipliği yapıyor. Türkiye’nin çeşitli bölgelerinden üniversitelerden bilim adamlarının katıldığı kongrede, astronomi, astrofizik ve uzay bilimi masaya yatırıldı. 100 bilim adamının sözlü, 30 bilim adamının da görsel sunum yaptığı kongreye Konaklı Kayak Merkezi’nde 3170 metre rakımda kurulu bulunan Doğu Anadolu Gözlemevi (DAG) damga vurdu. Bilimsel toplantılardan buldukları arada inşaatların başladığı 3170 metre rakıma çıkan bilim adamları kırmızı ötesi gözlem yapacak olan DAG’la ilgili uzmanlardan bilgi aldı.
Erzurum’da ilk kez
20.Ulusal Astronomi ve 9. Ulusal Astronomi Öğrenci Kongresi’ne Erzurum’un ilk kez ev sahipliği yaptığını belirten Atatürk Üniversitesi Astrofizik Araştırma Uygulama Merkez Müdürü ve Astronomi ve Astrofizik Bölümü Başkanı Doç. Dr. Cahit Yeşilyaprak, “100 sözlü, 30 görsel sunum yapılan kongrede astronomi, astrofizik ve uzay bilimiyle ilgili konuları tartışıyoruz” dedi.
Kongrede asıl ilginin Türkiye’nin en büyük teleskobunun inşa edildiği DAG olduğunu belirten Doç. Dr. Cahit Yeşilyaprak, 2019 yılı sonu itibariyle hayata geçecek olan DAG teleskobunun astronomide bir pencere açacağı bilgisini verdi. Görsel bölgede yapılan gözlemlere insan gözünün duyarlı olmadığı yakın kırmızı ötede atmosfer de gözlem yapma imkanının öne çıktığını ifade eden Yeşilyaprak, “Kongreyle hem projenin bilim adamlarına tanıtım imkanı oldu, hem de bu teleskoba ekleyeceğimiz aygıtların da seçimi için bir ön çalışma oldu” diye konuştu.
80 milyon liralık projeKalkınma Bakanlığı’nın destek verdiği Atatürk Üniversitesi’nin bilime katkı sağlayacak olan en önemli projesi olan DAG’ın maliyetinin 80 milyon lira olduğunu belirten Doç. Dr. Cahit Yeşilyaprak, 2014’te teleskop, 2015’te ise kubbe ihalesinin yapıldığını hatırlattı. 2019 sonu itibariyle hizmete girmesi planlanan DAG’a dünyanın dört biryanından üniversitelerin ve ilgili kurumların destek verdiğini vurgulayan Yeşilyaprak, şu bilgileri verdi:
“Bütün astronomi camiası dört gözle DAG teleskobunu bekliyor. Türkiye’de ilk defa kırmızı ötesi bölgede ilk ışığın alınacak olması dünyaya o alanda bilimsel yayın yapacak bir araştırma merkezinin hayata geçmesi demek. Dünyada bilim adamları 3 yıl içinde herkes bunu bekliyor.
Yurt dışında ilgi var teleskobun optik özelliklerinden dolayı. Ortaklık, zaman paylaşımı, yada ekipman katkısı açısından Amerika’dan Avrupa’dan bir çok üniversite ve kuruluştun işbirliği teklif ediyor.
Şu an itibariyle DAG bütçesi 80 milyon TL. Bunun içinde en büyük payı teleskop oluşturuyor. 16.3 milyon Euro’ya ihalesi yapılmıştı.”
Ayna tamam
DAG teleskobunda kullanılacak cihazların üretiminin uzun soluklu olduğunu belirten Doç. Dr. Cahit Yeşilyaprak, 30 Ağustos’ta ayna üretiminin tamamlandığını söyledi. Ön teslimi alınan aynanın Rusya’ya kaplamaya gönderildiğini aktaran Yeşilyapram, 1,5 sene sonra Erzurum’a getirileceğini bildirdi. Parçaların peyder pey geleceğini söyleyen Yeşilyaprak, “Mekanik tasarımı 2 sene sürdü, 1-1,5 sene yazılım aynı şekilde. Kubbe yine 1-1,5 senede yapılıp tamamlanacak. Çünkü 4 metre çaplı büyük bir teleskoptan bahsediyoruz. O yüzden önemli ve uzun soluklu bir proje” açıklaması yaptı.
