DAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı’nda düzenlenen 2025 Yılı Faaliyet ve Proje Değerlendirme Toplantısı’nda, 12 yıllık süreçte hayata geçirilen yatırımlar ile 2025 yılı projeleri ele alındı. Toplantıda, DAP Bölge Başkan Yardımcısı Ömer Faruk Karyağdı tarafından yapılan sunumda 2013–2025 dönemine ait yatırımlar ayrıntılarıyla değerlendirildi.
Sunumda, DAP Bölgesi genelinde tarım, hayvancılık, eğitim ve kültür alanlarında hayata geçirilen projelerin bölgenin sosyo-ekonomik kalkınmasına önemli katkı sağladığı vurgulandı.
2 bin 86 projeye 13,4 milyar liralık kaynak
Toplantıda paylaşılan verilere göre, 2013–2025 yılları arasında tarım, eğitim-kültür, sosyal hizmetler, imalat ve enerji sektörlerinde toplam 2 bin 86 projeye 13 milyar 433 milyon 929 bin 693 TL ödenek aktarıldı.
Yatırımların yüzde 81’i tarım ve kırsal kalkınmaya, yüzde 10’u beşeri ve sosyal kalkınmaya, yüzde 9’u ise diğer desteklere ayrıldı. Projeler, 15 il, 143 ilçe, 61 belde ve 5 bin 177 köyü kapsayan DAP Bölgesi genelinde uygulandı.
Sulama yatırımları öne çıktı
Tarım ve kırsal kalkınma kapsamında 949 sulama projesi için yaklaşık 7 milyar TL kaynak ayrıldı. Bu çalışmalarla 4 bin 945 kilometre sulama kanalı inşa edilirken, 230 bin hektar alanın sulama altyapısı iyileştirildi.
Mera ve hayvancılık altyapısına kapsamlı destek
Mera destekleme projeleri kapsamında 260 projeye 1 milyar 30 milyon TL destek sağlandı. Bu çerçevede 153 hayvan içme suyu göleti, 52’si GES’li olmak üzere 155 içme suyu tesisi, 233 kilometre hayvan içme suyu hattı, 22 mobil koyun banyoluğu, 182 gölgelik kuruldu, 40 bin sıvat dağıtımı yapıldı ve toplam 615 mera hizmete alındı.
Hayvancılık altyapısının geliştirilmesi amacıyla ise 231 projeye 2,3 milyar TL kaynak aktarıldı. Bu kapsamda 39 hayvan pazarı, 43 kesimhane, 734 süt soğutma tankı ile 4 et-süt işleme tesisi kuruldu.
Bitkisel üretim ve alternatif ürünlere destek
Bitkisel üretimin artırılması ve alternatif ürünlerin desteklenmesi amacıyla 302 projeye 1 milyar TL ödenek ayrıldı. Bu projeler kapsamında 1.661 tarım makinesi dağıtıldı, 4,6 bin ton tohum desteği sağlandı, 4 bin 153 dekar kapama meyve bahçesi kuruldu. Ayrıca 171 sera (88 dekar), 25 yöresel ürün ve semt pazarı ile 22 işleme-paketleme tesisi hayata geçirildi.
Beşeri ve sosyal kalkınmaya milyonluk yatırımlar
Beşeri ve sosyal kalkınma alanında okuma kültürünün geliştirilmesine yönelik 160 projeye 413 milyon TL destek verildi. Bu projelerle 25’i ilçe halk kütüphanesi olmak üzere 100 yeni kütüphane yapılırken, 168 kütüphanenin altyapısı iyileştirildi. Kültürel mirasın korunmasına yönelik 95 projeye ise 240 milyon TL ödenek ayrıldı.
2025 yılında 15 ilde 525 milyon TL’lik destek
DAP Bölge Kalkınma İdaresi, 2025 yılında 15 ilde 78 projeye toplam 525 milyon TL destek sağladı. Eğitim, kültür ve tarım alanlarında yoğunlaşan yatırımların üretimi artırırken yaşam kalitesini ve beşeri sermayeyi güçlendirdiği belirtildi.
2025 yılında ayrıca Sivas Bilim ve Teknoloji Üniversitesi bünyesinde İHA bakım-onarım, üretim ve pilotajı kapsayan uygulamalı tasarım beceri atölyesi kuruldu. Kars’ta oluşturulan ozon tedavi merkeziyle, Türkiye’de ilk kez buzağı tedavisinde ozon yöntemi uygulandı. Erzincan Gıda Kontrol Laboratuvarı ise Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da tüm bal analizlerinin yapılabildiği tek merkez haline geldi.
“Buzağı ölümlerini yüzde 15’e düşürmeyi hedefliyoruz”
Toplantının ardından konuşan DAP Başkanı Prof. Dr. Osman Demirdöğen, yeni projelerin eylem planı doğrultusunda seçileceğini belirtti. Bölgede buzağı ölümlerinin yaklaşık yüzde 25 seviyesinde olduğunu ifade eden Demirdöğen, bu oranı yüzde 15’e düşürmenin öncelikli hedefleri arasında yer aldığını söyledi.
“Erzurum hem proje sayısı hem bütçe açısından ilk sırada”
Projeleri yönlendiren bir sisteme geçtiklerini vurgulayan Demirdöğen, “Ağrı’da bitkisel üretim, Kars’ta hayvancılık, Malatya ve Erzincan’da meyvecilik ve sebze üretimi projelerine öncelik veriyoruz. Erzurum ise hem proje sayısı hem de bütçe açısından ilk sırada. Burada ağırlıklı olarak hayvancılık ve sulama projelerini destekliyoruz” dedi.
Tarımda yaş ortalaması 60’a çıktı
Tarımda yaş ortalamasının yükseldiğine dikkati çeken Demirdöğen, geçen yıl 58 olan yaş ortalamasının bu yıl 60’a çıktığını belirterek, tarımsal mekanizasyonun artırılmasının yalnızca ekonomik değil, aynı zamanda sosyolojik bir gereklilik olduğunu ifade etti.
Toplantının ardından kurulan stantlarda, DAP’ın desteğiyle bölgede üretilen ürünlerin tanıtımı yapıldı.
Ali Kaya
