Erzurum, Doğu Anadolu Bölgesi'nin tartışmasız en stratejik şehri konumundadır. Tarihi İpek Yolu üzerinde bir kale olmasının ötesinde, bugün bölgenin sağlık, eğitim, kış turizmi ve ticaret merkezi konumunda. Fakat bu dinamik şehrin potansiyelini tam olarak kullanmasının önündeki en büyük engellerden biri, özellikle yılın belirli zamanlarında astronomik düzeylere ulaşan uçak bileti maliyetleridir. Vatandaşların cep yakıyor diye tabir ettiği bu durum, artık kişisel bir seyahat bütçesi meselesi olmaktan çıkıp, Erzurum'un yerel ekonomisini ve rekabet gücünü doğrudan etkileyen önemli bir gündem maddesine dönüştü.
Peki, bir uçak biletinin fiyatı, Palandöken'deki otelden Taşhan'daki esnafa, Atatürk Üniversitesi'ndeki öğrenciden Bölge Eğitim Araştırma Hastanesi'ne gelen hastaya kadar uzanan bu zinciri nasıl etkiliyor? Yüksek bilet fiyatlarının Erzurum'un sosyo-ekonomik dokusuna yansımalarını ayrıntılı bir şekilde öğrenin.
Turizmin İkilemi: Palandöken Zirvesi ve Şehir Merkezi Arasındaki Büyük Fark
Erzurum denildiğinde ilk akla gelen, şüphesiz dünya standartlarındaki Palandöken Kayak Merkezi'dir. Kış sezonunda otellerin doluluk oranı zirve yapar ve şehre ciddi bir turist akını yaşanır. Fakat bu noktada bir ikilem ortaya çıkıyor: Yüksek uçak bileti fiyatları, şehir merkezindeki yerel esnafın bu turizm pastasından aldığı payı sınırlıyor mu?
Kayak tatili için Erzurum'a gelen bir turist, bütçesinin önemli bir kısmını ulaşıma ayırmak zorunda kaldığında, geri kalan harcama kalemlerinde kısıtlamaya gitmek durumunda kalabiliyor. Özellikle her şey dahil sistemle çalışan dağ otellerine gelen ziyaretçiler, yüksek uçuş maliyetini de hesaba katarak tatillerini otel sınırları içerisinde geçirmeyi tercih edebilir. Bu durum, turistin şehir merkezine inerek meşhur Cağ Kebabını tatmasını, Oltu taşı satan esnaftan alışveriş yapmasını veya tarihi mekanları keşfetmesini engelleyebilir. Kısacası, uçak biletine ödenen yüksek bedel, turistin dağda kalıp şehir merkezine inmemesine, dolayısıyla turizm gelirinin tabana yayılmamasına sebep oluyor. Erzurumlu esnaf, potansiyel müşterinin daha havalimanına inmeden bütçesini tüketmesinden endişeli.
Öğrenci Dostu Şehir İmajı ve Ulaşım Gerçeği
Erzurum, on binlerce gence ev sahipliği yapan Atatürk Üniversitesi ve Erzurum Teknik Üniversitesi ile köklü bir eğitim şehridir. Fakat öğrenci dostu şehir imajı, ulaşım maliyetleri söz konusu olduğunda ciddi bir sınav veriyor. Türkiye'nin batısındaki bir şehirden Erzurum'u tercih edecek bir öğrenci ve ailesi için, eğitim kalitesi ve yurt olanaklarının yanı sıra memleketine gidiş-dönüş maliyeti de önemli bir kriter haline geliyor.
Özellikle sömestr, bayram ve final dönemlerinde iki-üç katına çıkan bilet fiyatları, öğrencilerin ailelerini ziyaret etme sıklığını azaltıyor. Bu durum, yalnızca sosyal bir problem değil, aynı zamanda ekonomik bir problemdir. Ailesinin yanına gidemeyen öğrenci, şehirde kalsa bile sosyal harcamalarını minimuma indirir. Daha da önemlisi, üniversite tercih döneminde, ulaşım maliyetlerinin yüksekliği, potansiyel öğrencilerin Erzurum yerine Eskişehir, Konya veya Ankara gibi şehirlere yönelmesine sebep olabilir. Bu, uzun vadede Erzurum'un en büyük dinamiklerinden biri olan öğrenci nüfusunun ve buna bağlı gelişen kafe, yurt, apart ve yeme-içme sektörünün zayıflaması riskini taşımaktadır.
Bölgesel Merkez Olmanın Bedeli: Sağlık ve Ticaret Uçuşları
Erzurum'un bir diğer önemli misyonu, Doğu Anadolu ve hatta Doğu Karadeniz için bir sağlık merkezi olmasıdır. Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesi ile Üniversite Hastanesi, Kars, Ağrı, Iğdır, Ardahan ve Bayburt gibi çevre illerden binlerce hastayı ağırlamaktadır. Fakat bu illerden karayoluyla Erzurum'a ulaşamayan veya durumu acil olan hastalar için hava yolu kritik bir öneme sahiptir. İstanbul veya Ankara'dan Erzurum'daki bir tedavi için gelmek zorunda olan bir hasta yakını, yüksek bilet fiyatları nedeniyle ek bir mali yükün altına girmektedir. Sağlık turizminin geliştirilmeye çalışıldığı bir dönemde, ulaşımdaki bu maliyet engeli, şehrin bölgesel sağlık üssü kimliğini zedelemektedir.
Aynı durum ticari faaliyetler için de geçerlidir. Erzurum'a yatırım yapmak, bayilik açmak veya iş görüşmesi yapmak isteyen bir girişimci için seyahat maliyetlerinin yüksekliği caydırıcı bir faktördür. Bir iş insanının günübirlik bir toplantı için ödemesi gereken yüksek uçak bileti, iş yapma maliyetini artırır ve Erzurum'u yatırım için daha az uygun hale getirebilir.
Çözüm Beklentisi ve Vatandaşın Bireysel Stratejisi
Erzurum kamuoyu, şehirdeki sivil toplum kuruluşları ve siyasi temsilciler, bu probleme kalıcı çözümler bulunması gerektiğini her fırsatta dile getiriyor. Sefer sayılarının artırılması, farklı havayolu şirketlerinin Erzurum hattına girerek rekabeti artırması ve kış sezonuyla sınırlı kalmayan bir uçuş yoğunluğunun sağlanması, en sık dile getirilen talepler arasında.
Fakat makro düzeyde çözümler beklenirken, vatandaşlar ve seyahat planı yapanlar da kendi bireysel stratejilerini geliştirmek zorunda kalıyor. Artık tek bir havayolu şirketinin web sitesine bakarak bilet almak, Erzurum gibi canlı bir hat için lüks haline geldi. Seyahat planı yapanlar, bu zorlu piyasada en ideal alternatifi bulabilmek için tüm havayollarını tek bir çatı altında toplayan karşılaştırma platformlarına yöneliyor. Güncel Erzurum uçak bileti fiyatları listelerini anlık olarak takip etmek, farklı havayollarının kampanyalarını aynı anda görmek ve fiyat alarmı gibi teknolojik donanımları kullanmak, bütçeyi korumanın tek yolu olarak öne çıkıyor. Bu platformlar, vatandaşın yüksek fiyatlara karşı en güçlü savunma mekanizması haline gelmiş durumda.
Erzurum uçak bileti fiyatları, yalnızca bir ulaşım kalemi değil, şehrin ekonomik ve sosyal geleceğini doğrudan ilgilendiren stratejik bir konudur. Fiyatların daha uygun seviyelere çekilmesi, Erzurum'un turizmden eğitime, sağlıktan ticarete kadar her alanda potansiyelini tam anlamıyla ortaya koyabilmesi için kritik bir önem taşımaktadır.
