1703 yılında Erzurum’un Hasankale ilçesinde dünyaya gelen İbrahim Hakkı, küçük yaşta anne ve babasını kaybettikten sonra eğitim hayatına amcasının yanında başladı. Genç yaşta Siirt’in Tillo beldesine giderek şeyhi İsmail Fakirullah’ın talebesi olan Hakkı, burada aldığı eğitimle hem tasavvufi hem de pozitif bilimlerde derinleşti.
“Marifetnâme” ile bilim ve tasavvufu birleştirdi
1757 yılında kaleme aldığı “Marifetnâme” adlı eseriyle astronomiden fiziğe, psikolojiden ahlaka kadar geniş bir yelpazede bilgi sunarak, dönemin en kapsamlı ansiklopedik eserlerinden birine imza attı. Bu eserde dinî bilgi ile fen bilimlerini sade bir dille halkla buluşturan alim, halkın anlayabileceği bir üslup benimsemesiyle öne çıktı.
İstanbul'da saray kütüphanelerinde çalıştı
1747 ve 1755 yıllarında İstanbul’a giderek Osmanlı sarayında kütüphane araştırmaları yapan İbrahim Hakkı, Sultan I. Mahmud’un da dikkatini çekti. Gördüğü takdir sonrası Erzurum’a dönerek eğitim ve irşat faaliyetlerine devam etti.
Tillo’da ebediyete uğurlandı
Erzurûmî, 22 Haziran 1780 tarihinde Siirt’in Tillo beldesinde hayatını kaybetti. Vasiyeti üzerine, şeyhi İsmail Fakirullah’ın türbesinin yanına defnedildi. Kabri, bugün de binlerce kişi tarafından ziyaret ediliyor.
Nesrin DEMİR
