Afet durumlarında iletişimin kesilmesi, arama kurtarma çalışmalarında en büyük sorunlardan biri olarak öne çıkıyor. Bu soruna çözüm üretmek isteyen yerli bir ekip, LoRaWAN teknolojisini kullanarak internet bağlantısına ihtiyaç duymayan yenilikçi bir iletişim sistemi geliştirdi. “Ata-Aikon” adı verilen proje, düşük enerji tüketimi ve kısa mesafeli kablosuz iletişim yeteneğiyle dikkat çekiyor.
Projenin mimarlarından yalnızca biri olan Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yönetim Bilişim Sistemleri Bölümünde akademisyen olan Prof. Dr. Uğur Yavuz, kurdukları sistem ile olası bir felaket anında kesintisiz iletişim sağlanabileceğini ifade etti.
Afet bölgelerinde hayat kurtaracak
Şimdiden dikkatleri üzerine çeken ‘Ata-Aikon’ adlı projeyi anlatan Prof. Dr. Uğur Yavuz, kesintisiz iletişim vadeden bu sistemin önemine dikkat çekerek sözlerini şöyle sürdürdü: “LoRaWAN, aslında dünyanın bildiği internetten farklı olarak daha kısa mesafelerde ve düşük bant genişliğinde çok az enerji harcayarak kablosuz iletişimi sağlayan bir sistem. Daha çok nesnelerin interneti bağlamındaki cihazların haberleşmesi için kullanılıyor. Biz bunu kullanarak felaket önleme senaryosu üzerinden bir sistem geliştirdik. Tasarımı bize ait olan bu aygıt, bir gece lambasından daha az elektrik harcıyor. Var olan yapı uluslararası bir sistem ama haberleşmeyi bize uygun hale getiren cihazlar bize ait. Ata-Aikon adlı proje ile cep telefonu üzerinden sağlanan bir iletişimden bahsediyoruz. İlk önce hazırladığımız ve telefonlara indirilebilen bir uygulama var. İnsanlar bu uygulamayı indirerek telefonlarına kuruyor daha sonra ise bir internet bağlantısına ihtiyaç duymuyor. Herhangi bir felaket esnasında belli noktalara konulan cihazlar o bölgedeki insanların telefonlarına indirdikleri uygulama vasıtasıyla devreye giriyor. Bu sayede kişinin nerede olduğunu çok kısa bir sürede tespit edebiliyoruz. Alınan sinyaller bize yardımcı oluyor.”
Kesintisiz iletişim sunuyor
Günlük hayatta internet üzerinden aktarabileceğiniz her türlü bilgiyi bu sitem üzerinden karşı tarafa ulaştırabildiklerini kaydeden Yavuz, “Olası bir felaket anında internetin, elektriğin olmadığı bir ortamda kesintisiz bir iletişim kurabiliyorsunuz. Her neredeyseniz anında iletişim kurup, bilgi aktarımı yapabiliyorsunuz. Tek gerekli olan şey ise telefonunuzda yaptığımız uygulamanın daha önceden indirilmiş olması. Geri kalan ise sadece sinyalleri takip etmek” diye konuştu.
Öncelik devlet kurumlarında
İlk olarak devlet kurumlarında bu sistemin kullanılacağını ifade eden Yavuz, “Haberleşmeyi gerçekleştiren cihazları yaptık şu an ise gerekli izinlerin alınmasını bekliyoruz. Projelendirilmiş bu sistemde her şey tamam. İzinler alındıktan sonra cihazı ilk olarak devlet kurumlarındaki uygun yerlere yerleştirerek deneyeceğiz. Paylaşmaka ise vatandaşlarla paylaşmak. Asıl amacımız olası bir felaket senaryosunda görevlilerin birbiriyle iletişimini sağlamak. Ayrıca bu yazılım ilgili kişilerin telefonunda yüklü ise her türlü iletişimi kurabilirler” dedi.
Türkiye’de bir ilk
Türkiye’de haberleşme alanında bir ilke imza attıklarını söyleyen Yavuz, “Var olan bu protokol bilinen bir şey fakat bunu haberleşme alanında ilk kez biz kullandık. Örneğin tarım alanında bu tarz sistemlerin kullanımı çok yaygın. Haberleşme alanında böyle bir teknolojiyi kullanmak ise yeni bir şey. Atatürk Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğünün desteğiyle proje kapsamında önemli yol katettik. Cihazlarımız tamam, cep telefonlarımıza yükledik. Kendi aramızda iletişimi sağlıyoruz. İlerleyen dönemlerde daha kapsamlı gelişmelerin olacağına inanıyoruz. 6 kişilik bir ekiple yoğun bir şekilde çalışıyoruz” diye konuştu.
Şeyma TAHİR
