Hesap bilgilerini analiz etme, borç, sermaye hesabı girişlerini yapma gibi işlemleri yapan muhasebeci mali müşavirler, işletmeler ve kurumların bel kemiği konumunda görev yapıyorlar. Toplumda ‘defter tutan’ olarak yanlış bir algıyla bilinen bu meslek grupları aslında işletmelerin neredeyse her adımından sorumlu. Erzurum Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası Başkanı Şimşek Akpınar ile mesleğin tüm ayrıntılarını konuştuk.
Manolya BULUT-PUSULA
Öncelikle muhasebeci mali müşavirler ne iş yapar?
İşletmelerin muhasebe sistemlerini kurarız, geliştiririz. İşletmelerde oluşan ticari ve ekonomik her türlü olaya ait belgeleri toplarız, tasnif ederiz ve eş zamanlı bir şekilde muhasebe programları ve defterlere kaydederiz. Eksik belge var ise temin edilmesini sağlarız. Genel kabul görmüş muhasebe prensipleri ve ilgili mevzuat hükümleri gereğince muhasebe kayıtlarını yaparız. Raporlama günleri itibari ile ilgili düzenlemeler uyarınca değerleme ve dönem sonu işlemlerini yaparız. İşletme kayıtlarına göre bilanço, gelir tablosu, satışların maliyeti tablosu, nakit akış tablosu, öz kaynaklar değişim tablosu, kar dağıtım tablosu ve istek üzerine diğer tabloları hazırlarız. Toplumda sadece defter tutuyormuşuz gibi bir algı var, hâlbuki her adımda biz varız. Doğru bilinmiyoruz ve bundan da şikayetçiyiz.
Vergi ile ilgili hangi işlemleri yaparsınız?
Vergi ile ilgili işlemlerimiz saymakla bitmez. Vergi mevzuatını günü gününe takip ederiz ve bu konuda mükellefleri bilgilendiririz. İşletmelerde oluşabilecek her türlü vergisel, yükümlülük konusunda danışmanlık hizmeti veririz, vergi planlaması yaparız. Birçok beyan ve bildirimleri düzenler bunları elektronik ortamda ilgili kurum ve kuruluşlara iletiriz. Vergi daireleri ve tüm resmi kurumlarda açılış, kapanış, adres değişiklikleri ve faaliyet değişiklik işlemlerini biz yaparız. Vergi uyuşmazlıkları, uzlaşma, izahat, dava gibi yollarla çözümlemek, çözümlenmesine belge ve dayanak hazırlayarak yardımcı olmak bizim işimiz. KDV iadelerine dayanak teşkil edecek belgeleri hazırlarız. Mükellefin ‘borcu yoktur’ yazılarını almak da bizim işimiz. Af, yapılandırma dönemlerinde müracaat belgelerinin hazırlanması, müracaat edilmesi ve ödeme takibi de işlerimiz arasında.
İşçi ve işveren arasında da köprü olan sizlersiniz. Bu anlamda yaptıklarınız nelerdir ?
Sosyal Güvenlik Kurumu ve İŞKUR ile ilgili de birçok işlemi biz gerçekleştiriyoruz. İşverenlerin işyeri dosya numaralarını tescil ettirme, işletmede çalışacak olan kişilerin işe girişlerini yapma, işletmelerde çalışanlarla ilgili birçok işlem bize ait. Aylık bordro ve ücret hesap pusulalarının hazırlanmasından tutun da iş kazası halinde kaza bildirimlerinin yapılması hususunda işverene rehberlik edilmesi görevlerimiz arasında. İşçi ve işverenle ilgili neredeyse tüm mali konularla ilgileniyoruz.
Ek olarak hangi alanlarda varsınız?
MERSİS, Ticaret Odaları, Sanayi Odaları ile Meslek Odaları ile ilgili de işlemler yapıyoruz. Kapasite raporlarını çıkarır, sanayi sicil belgelerini alır, her yıl işletme cetvellerini hazırlarız. Şahıs işletmeleri ve şirketlerin neredeyse 20 kalem işlemleri bizim sorumluluğumuzda. Bunlar arasında sermaye artırımı, azaltımı, müdür atanması, görevden alınması, şirket ana sözleşme değişiklikleri, tasfiye işlemleri, devir, bölünme, birleşme, tür değişikliği gibi birçok kalem sıralanabilir.
Öte yandan belediyeler ile ilçe gıda tarım ve hayvancılık müdürlüklerinde de yaptığımız işlemler var. belediye ruhsatlarını almak, sürelerini uzatmak, işletme kayıt belgesi çıkarmak gibi. İlaç fiyatları tespit ve değerlendirilmesi işlemleri, hakemlik, fizibilite raporları, dernek, tesis, vakıf gibi kurumların hesaplarını da biz denetleriz.
İşletmelere yatırımları konusunda danışmanlık ediyor musunuz ?
Sadece veri temelli değil, işletme yönetimine yönelik de finansal raporlamalar yaparız. İşletmelerin borç/öz sermaye yapılarını doğru yönetmeleri ve riske girmemeleri için uyarılar yapar, tavsiyelerde bulunuruz. Sürekli raporlar hazırlayarak bilgi veririz. Kısa vadeli borçlarını ödeme performansını yönetmek üzere nakit, alacak ve stoklarını nasıl yönettiklerine ilişkin analizler yapar, önerilerde bulunuruz. Yapacakları yatırımların karlı olup olmadığını önceden görmelerini sağlayacak fizibilite raporlarını biz hazırlarız. Fizibilite raporları ile yatırıma karar veren müşterilerimizin yatırım kararlarında gerekli olan fon ve nakit yönetimi de bizim işimiz. Doğru ve zamanında hazırlanarak sunulan mali tablolar için, işletme içinde kurumsal yapı oluşturmak, bilgi ve belge akışını düzenli kılmak konularında danışmanlık yaparız. İşletmelerin uzun yıllar yaşaması, izleyen kuşaklara devri, sağlıklı yapıya kavuşmaları, kurumsal yapılar oluşturmalarına bağlı. Bu da bilgimizle, birikimimizle, deneyimlerimizle yol gösterdiğimiz bir başka hizmet alanı.
Ek olarak sorumluluk alanınızda olan görevleriniz nelerdir?
Yaptığımız başka işler de var. Ekonomi, Kültür, Turizm ve diğer Bakanlıklar, Esnaf Odaları, Avrupa Birliği Fonları, TÜBİTAK, İŞKUR, Kalkınma Ajansları gibi kurumlar tarafından verilen Serbest Bölge Ar-Ge gibi teşvik desteklerine ait müracaat belgelerinin hazırlanması, müracaatı, takibi ve kayıtlarının yapılması. Mükelleflerin yurtdışına çıkacakları zaman pasaport vize gibi istenen belgelerin hazırlanması. Mükelleflerin çocuklarının burs başvurularında istenen bordro, hizmet listeleri, gazete gibi belgelerin hazırlanması da buna dahil. Tekel ruhsatlarının alınması, meslek odalarınca, bankalar, KGF ve finans kuruluşlarınca verilen kredi belgelerinin hazırlanması ve müracaatı. TÜİK’in istediği istatistik formların doldurularak elektronik ortamda gönderilmesi, barkod izni alınması, marka tescili, patent işlemleri, kamu ihalelerinde teminat mektuplarının çözümü ve yapı ruhsat alımında belediyelere yönelik olarak SGK İlişiksizlik Belgelerinin alınması, KOSGEB başvuruları gibi. İhalelerde ortaklık durum belgesi tasdiki ve Kamu İhale Kurumu, Kamu İhale Kanunu Tebliği kapsamında tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanların tespitine ilişkin raporları da biz hazırlıyoruz.
Pandemi döneminde hangi mesleki zorlukları yaşadınız?
Dünyanın en kirli şeyi paradır. En fazla el değiştiren nesnedir. Üzerindeki mikroplar da çabuk yayılıyor. Onun dışında evraklar da öyle. Bizim işimiz de hem para hem de evraklarla. Pandemi sürecinde görev alanımızda beyannamelerin alınması, verilmesi, işleme sokulması kesinlikle aksamadı. Bu süreçte ara vermeden aynı şekilde işimize devam ettik. Arkadaşlarımız canları pahasına çalıştılar. Bir yandan da pandemi döneminde önemimiz de ortaya çıktı.
Dijitalleşme ile birlikte hayatımıza son yıllarda kripto para da dahil oldu. Kripto paranın kullanımı ve riskleri açısından önerileriniz nelerdir ?
Dijital paralar son 10 yıldır ekonomik hayatın bir parçası. Ama bununla ilgili bir hukuk geliştirilmedi. Bu yüzden de bir güvensizlik var. Parayı alıyorsunuz ama kim alıyor, kim saklıyor belirsizlik mevcut ya da kaybolduğu, çalındığı zaman ne yapılacak? Türkiye’de de birkaç kötü örnek yaşandı. Paralarla birlikte ortadan kaybolanlar oldu. elbette zaman içerisinde hukuksal bir literatürü hayatımıza girecek. Teknolojik gelişme bunu getirecek. Ama bunun bir kaydı, belgesi olmadan kripto paraya yatırım yapmayı ben kumar oynamaktan öte buluyorum. Çok da tasvip etmiyorum. Kripto para daha çok kolay para kazanmak isteyenlerin yaptığı bir oyun gibi. Bunu yapıyorlarsa da küçük miktarlarla yapmalarını öneririm. Hayatlarını, geleceklerini riske atmamaları için önlem almalarını tavsiye ediyorum.
Manolya BULUT-PUSULA
Öncelikle muhasebeci mali müşavirler ne iş yapar?
İşletmelerin muhasebe sistemlerini kurarız, geliştiririz. İşletmelerde oluşan ticari ve ekonomik her türlü olaya ait belgeleri toplarız, tasnif ederiz ve eş zamanlı bir şekilde muhasebe programları ve defterlere kaydederiz. Eksik belge var ise temin edilmesini sağlarız. Genel kabul görmüş muhasebe prensipleri ve ilgili mevzuat hükümleri gereğince muhasebe kayıtlarını yaparız. Raporlama günleri itibari ile ilgili düzenlemeler uyarınca değerleme ve dönem sonu işlemlerini yaparız. İşletme kayıtlarına göre bilanço, gelir tablosu, satışların maliyeti tablosu, nakit akış tablosu, öz kaynaklar değişim tablosu, kar dağıtım tablosu ve istek üzerine diğer tabloları hazırlarız. Toplumda sadece defter tutuyormuşuz gibi bir algı var, hâlbuki her adımda biz varız. Doğru bilinmiyoruz ve bundan da şikayetçiyiz.
Vergi ile ilgili hangi işlemleri yaparsınız?
Vergi ile ilgili işlemlerimiz saymakla bitmez. Vergi mevzuatını günü gününe takip ederiz ve bu konuda mükellefleri bilgilendiririz. İşletmelerde oluşabilecek her türlü vergisel, yükümlülük konusunda danışmanlık hizmeti veririz, vergi planlaması yaparız. Birçok beyan ve bildirimleri düzenler bunları elektronik ortamda ilgili kurum ve kuruluşlara iletiriz. Vergi daireleri ve tüm resmi kurumlarda açılış, kapanış, adres değişiklikleri ve faaliyet değişiklik işlemlerini biz yaparız. Vergi uyuşmazlıkları, uzlaşma, izahat, dava gibi yollarla çözümlemek, çözümlenmesine belge ve dayanak hazırlayarak yardımcı olmak bizim işimiz. KDV iadelerine dayanak teşkil edecek belgeleri hazırlarız. Mükellefin ‘borcu yoktur’ yazılarını almak da bizim işimiz. Af, yapılandırma dönemlerinde müracaat belgelerinin hazırlanması, müracaat edilmesi ve ödeme takibi de işlerimiz arasında.
İşçi ve işveren arasında da köprü olan sizlersiniz. Bu anlamda yaptıklarınız nelerdir ?
Sosyal Güvenlik Kurumu ve İŞKUR ile ilgili de birçok işlemi biz gerçekleştiriyoruz. İşverenlerin işyeri dosya numaralarını tescil ettirme, işletmede çalışacak olan kişilerin işe girişlerini yapma, işletmelerde çalışanlarla ilgili birçok işlem bize ait. Aylık bordro ve ücret hesap pusulalarının hazırlanmasından tutun da iş kazası halinde kaza bildirimlerinin yapılması hususunda işverene rehberlik edilmesi görevlerimiz arasında. İşçi ve işverenle ilgili neredeyse tüm mali konularla ilgileniyoruz.
Ek olarak hangi alanlarda varsınız?
MERSİS, Ticaret Odaları, Sanayi Odaları ile Meslek Odaları ile ilgili de işlemler yapıyoruz. Kapasite raporlarını çıkarır, sanayi sicil belgelerini alır, her yıl işletme cetvellerini hazırlarız. Şahıs işletmeleri ve şirketlerin neredeyse 20 kalem işlemleri bizim sorumluluğumuzda. Bunlar arasında sermaye artırımı, azaltımı, müdür atanması, görevden alınması, şirket ana sözleşme değişiklikleri, tasfiye işlemleri, devir, bölünme, birleşme, tür değişikliği gibi birçok kalem sıralanabilir.
Öte yandan belediyeler ile ilçe gıda tarım ve hayvancılık müdürlüklerinde de yaptığımız işlemler var. belediye ruhsatlarını almak, sürelerini uzatmak, işletme kayıt belgesi çıkarmak gibi. İlaç fiyatları tespit ve değerlendirilmesi işlemleri, hakemlik, fizibilite raporları, dernek, tesis, vakıf gibi kurumların hesaplarını da biz denetleriz.
İşletmelere yatırımları konusunda danışmanlık ediyor musunuz ?
Sadece veri temelli değil, işletme yönetimine yönelik de finansal raporlamalar yaparız. İşletmelerin borç/öz sermaye yapılarını doğru yönetmeleri ve riske girmemeleri için uyarılar yapar, tavsiyelerde bulunuruz. Sürekli raporlar hazırlayarak bilgi veririz. Kısa vadeli borçlarını ödeme performansını yönetmek üzere nakit, alacak ve stoklarını nasıl yönettiklerine ilişkin analizler yapar, önerilerde bulunuruz. Yapacakları yatırımların karlı olup olmadığını önceden görmelerini sağlayacak fizibilite raporlarını biz hazırlarız. Fizibilite raporları ile yatırıma karar veren müşterilerimizin yatırım kararlarında gerekli olan fon ve nakit yönetimi de bizim işimiz. Doğru ve zamanında hazırlanarak sunulan mali tablolar için, işletme içinde kurumsal yapı oluşturmak, bilgi ve belge akışını düzenli kılmak konularında danışmanlık yaparız. İşletmelerin uzun yıllar yaşaması, izleyen kuşaklara devri, sağlıklı yapıya kavuşmaları, kurumsal yapılar oluşturmalarına bağlı. Bu da bilgimizle, birikimimizle, deneyimlerimizle yol gösterdiğimiz bir başka hizmet alanı.
Ek olarak sorumluluk alanınızda olan görevleriniz nelerdir?
Yaptığımız başka işler de var. Ekonomi, Kültür, Turizm ve diğer Bakanlıklar, Esnaf Odaları, Avrupa Birliği Fonları, TÜBİTAK, İŞKUR, Kalkınma Ajansları gibi kurumlar tarafından verilen Serbest Bölge Ar-Ge gibi teşvik desteklerine ait müracaat belgelerinin hazırlanması, müracaatı, takibi ve kayıtlarının yapılması. Mükelleflerin yurtdışına çıkacakları zaman pasaport vize gibi istenen belgelerin hazırlanması. Mükelleflerin çocuklarının burs başvurularında istenen bordro, hizmet listeleri, gazete gibi belgelerin hazırlanması da buna dahil. Tekel ruhsatlarının alınması, meslek odalarınca, bankalar, KGF ve finans kuruluşlarınca verilen kredi belgelerinin hazırlanması ve müracaatı. TÜİK’in istediği istatistik formların doldurularak elektronik ortamda gönderilmesi, barkod izni alınması, marka tescili, patent işlemleri, kamu ihalelerinde teminat mektuplarının çözümü ve yapı ruhsat alımında belediyelere yönelik olarak SGK İlişiksizlik Belgelerinin alınması, KOSGEB başvuruları gibi. İhalelerde ortaklık durum belgesi tasdiki ve Kamu İhale Kurumu, Kamu İhale Kanunu Tebliği kapsamında tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmanların tespitine ilişkin raporları da biz hazırlıyoruz.
Pandemi döneminde hangi mesleki zorlukları yaşadınız?
Dünyanın en kirli şeyi paradır. En fazla el değiştiren nesnedir. Üzerindeki mikroplar da çabuk yayılıyor. Onun dışında evraklar da öyle. Bizim işimiz de hem para hem de evraklarla. Pandemi sürecinde görev alanımızda beyannamelerin alınması, verilmesi, işleme sokulması kesinlikle aksamadı. Bu süreçte ara vermeden aynı şekilde işimize devam ettik. Arkadaşlarımız canları pahasına çalıştılar. Bir yandan da pandemi döneminde önemimiz de ortaya çıktı.
Dijitalleşme ile birlikte hayatımıza son yıllarda kripto para da dahil oldu. Kripto paranın kullanımı ve riskleri açısından önerileriniz nelerdir ?
Dijital paralar son 10 yıldır ekonomik hayatın bir parçası. Ama bununla ilgili bir hukuk geliştirilmedi. Bu yüzden de bir güvensizlik var. Parayı alıyorsunuz ama kim alıyor, kim saklıyor belirsizlik mevcut ya da kaybolduğu, çalındığı zaman ne yapılacak? Türkiye’de de birkaç kötü örnek yaşandı. Paralarla birlikte ortadan kaybolanlar oldu. elbette zaman içerisinde hukuksal bir literatürü hayatımıza girecek. Teknolojik gelişme bunu getirecek. Ama bunun bir kaydı, belgesi olmadan kripto paraya yatırım yapmayı ben kumar oynamaktan öte buluyorum. Çok da tasvip etmiyorum. Kripto para daha çok kolay para kazanmak isteyenlerin yaptığı bir oyun gibi. Bunu yapıyorlarsa da küçük miktarlarla yapmalarını öneririm. Hayatlarını, geleceklerini riske atmamaları için önlem almalarını tavsiye ediyorum.
