VAN'ın Gürpınar İlçesindeki Urartu dönemine ait Çavuştepe Kalesi’nin 57 yıllık bekçisi ve dünyada Urartuca’yı bilen az sayıda insandan biri olan Mehmet Kuşman (80) bu dili yaşatmak için çabalıyor. Dünyada Urartucayı bilen 12 kişiden biri olan Kuşman, dilin unutulmaması için en büyük oğluna da öğretmiş.
Gürpınar İlçesine 10 kilometre uzaklıkta bulunan Van- Hakkari Karayolu'nun güney tarafında bulunan Urartulara ait Çavuştepe Kalesi'nde 43'ü kadrolu olmak üzere toplam 57 yıldır bekçilik yapan Mehmet Kuşman, Türkiye'de Urartucayı bilen 7, dünyada ise 12 kişiden biri olduğunu söyledi. Kuşman, bu dili bölgeye kazı çalışması için gelen hocalardan ve onların verdiği kitaplar ile Suriye ve Irak'tan aldığı yayınlardan öğrendiğini belirtti.
57 yıldır bu kalede bekçilik yapıyorum
Urartucayı öğrenmek için büyük çaba gösterdiğini anlatan Kuşman, "Önce buradaki kazılarda levhaların üzerindeki yazıların ne anlama geldiğini anlamaya çalıştım. Daha sonra Van Kalesi'ndeki kitabeleri bir deftere yazdım. Ardından da İran, Irak ve Suriye'ye giderek Ururtuca yazılan kitabeleri tek tek not ettim. Onları gelip çalıştım. Yaklaşık 3 yıl içinde alfabeyi oluşturdum. Daha sonra da dili öğrenip kelimeler kurmaya başladım. Şu anda dünyada Ururtuca'yı bilen 12 kişiden biriyim. Şimdi taş levhalar üzerine Urartuca yazıp süs eşyası olarak satıyorum. Buda benim için ayrıca bir gelir kaynağı oldu. 2005'te emekli oldum. Emekliye ayrıldıktan sonra da burada gönüllü olarak kalmaya devam ettim. Ben 14 yıldır burada gönüllü bekçilik yapıyorum" dedi.
Kuşman, Çavuştepe Kalesi'nin bekçiliği, temizliği ve gelen turistlere tercümanlığını yaptığını anlatarak, "Çok eskilerde Türkiye'de Urartuca bilen 60-65 kişi vardı. Şimdi artık herkes öldü. Beni de sayarsanız bu sayı 7'ye indi. Bundan dolayı Kültür Bakanlığı beni zaman zaman yurtdışına gönderiyor. Ben de artık 80 yaşıma girdim. Burada sabah geldiğim ilk saatlerde kalede çöp temizliği yapıyorum. Daha sonra kalede kaçak kazı yapılıp yapılmadığı konusunda kontroller yaptıktan sonra tezgahıma geçip taş yapıyorum. Buraya gelen turistleri gezdiriyorum. Buranın tarihi ile ilgili bilgiler veriyorum. Urartuca yazdığım yazıları gösteriyorum. Benim yaşımda olanlar hiçbiri çalışmıyor" diye konuştu.
Unutulmaması için bu dili oğluma da öğrettim
Kuşman, bu dilin unutulmaması için oğluna da öğrettiğini söyleyerek, "Oğlum üniversiteyi bitirdi. Şimdi Van'da Sosyal Güvenlik Kurumu'nda şef. Geleceğin Kaymakam adayı. Oğlum bana söz verdi, kaymakam olduktan sonra Türkiye'nin neresine tayini çıkarsa çıksın en az 10 kişiye Urartuca dilini öğretecek" dedi.dha
Gürpınar İlçesine 10 kilometre uzaklıkta bulunan Van- Hakkari Karayolu'nun güney tarafında bulunan Urartulara ait Çavuştepe Kalesi'nde 43'ü kadrolu olmak üzere toplam 57 yıldır bekçilik yapan Mehmet Kuşman, Türkiye'de Urartucayı bilen 7, dünyada ise 12 kişiden biri olduğunu söyledi. Kuşman, bu dili bölgeye kazı çalışması için gelen hocalardan ve onların verdiği kitaplar ile Suriye ve Irak'tan aldığı yayınlardan öğrendiğini belirtti.
57 yıldır bu kalede bekçilik yapıyorum
Urartucayı öğrenmek için büyük çaba gösterdiğini anlatan Kuşman, "Önce buradaki kazılarda levhaların üzerindeki yazıların ne anlama geldiğini anlamaya çalıştım. Daha sonra Van Kalesi'ndeki kitabeleri bir deftere yazdım. Ardından da İran, Irak ve Suriye'ye giderek Ururtuca yazılan kitabeleri tek tek not ettim. Onları gelip çalıştım. Yaklaşık 3 yıl içinde alfabeyi oluşturdum. Daha sonra da dili öğrenip kelimeler kurmaya başladım. Şu anda dünyada Ururtuca'yı bilen 12 kişiden biriyim. Şimdi taş levhalar üzerine Urartuca yazıp süs eşyası olarak satıyorum. Buda benim için ayrıca bir gelir kaynağı oldu. 2005'te emekli oldum. Emekliye ayrıldıktan sonra da burada gönüllü olarak kalmaya devam ettim. Ben 14 yıldır burada gönüllü bekçilik yapıyorum" dedi.
Kuşman, Çavuştepe Kalesi'nin bekçiliği, temizliği ve gelen turistlere tercümanlığını yaptığını anlatarak, "Çok eskilerde Türkiye'de Urartuca bilen 60-65 kişi vardı. Şimdi artık herkes öldü. Beni de sayarsanız bu sayı 7'ye indi. Bundan dolayı Kültür Bakanlığı beni zaman zaman yurtdışına gönderiyor. Ben de artık 80 yaşıma girdim. Burada sabah geldiğim ilk saatlerde kalede çöp temizliği yapıyorum. Daha sonra kalede kaçak kazı yapılıp yapılmadığı konusunda kontroller yaptıktan sonra tezgahıma geçip taş yapıyorum. Buraya gelen turistleri gezdiriyorum. Buranın tarihi ile ilgili bilgiler veriyorum. Urartuca yazdığım yazıları gösteriyorum. Benim yaşımda olanlar hiçbiri çalışmıyor" diye konuştu.
Unutulmaması için bu dili oğluma da öğrettim
Kuşman, bu dilin unutulmaması için oğluna da öğrettiğini söyleyerek, "Oğlum üniversiteyi bitirdi. Şimdi Van'da Sosyal Güvenlik Kurumu'nda şef. Geleceğin Kaymakam adayı. Oğlum bana söz verdi, kaymakam olduktan sonra Türkiye'nin neresine tayini çıkarsa çıksın en az 10 kişiye Urartuca dilini öğretecek" dedi.dha
