MESAM Başkanı Ergül PUSULA'ya konuştu: Telif tartışmasına son noktayı koydu

Türkiye Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliği (MESAM) Başkanı Recep Ergül, gündemde tartışma yaratan işletmelerin müzik yayınlarına ilişkin telif uygulamalarıyla ilgili açıklamalarda bulundu. Düğün salonları, kuaförler, mağazalar, restoranlar ve benzeri ticari işletmelerin çaldıkları müzikler için telif ücreti ödeyeceklerini belirten Ergül, kamuoyunda oluşan endişelerin yersiz olduğunu söyledi. “Alınacak telif bedelleri ne işletmeciyi ne de tüketiciyi zorlayacak düzeyde. Ortada abartılacak bir durum yok” diyen Ergül, MESAM hukukçularının sahada işletmeleri bilgilendirdiğini ve yasanın gereğini yerine getirdiklerini ifade etti.

“Amaç müziği yasaklamak değil, eser sahibinin hakkını korumak”

Tartışmaların çarpıtıldığını belirten Ergül, “Müziğin yasaklandığı iddia edildi. Böyle bir şey mümkün değil. Biz sadece yasaların bize verdiği yetkiyle, 15 bin civarındaki söz yazarı, besteci ve aranjörün hakkını korumaya çalışıyoruz” dedi.

İşletmelere gönderilen tebligatların günlük ortalama 16 TL’lik bir telif bedelini içerdiğini kaydeden Ergül, bu bedelin abartıldığını savundu. “Dünyanın hiçbir yerinde lisanssız berber ya da düğün salonu göremezsiniz. Türkiye’de ilk defa böyle bir uygulama yaygınlaşınca yadırgandı, ama bu yasa yıllardır yürürlükte” ifadelerini kullandı.

“Hapis cezası da var, ödemezlerse hukuk süreci başlar”

İşletmeleri uyardıklarını ve telif ödememeleri halinde 1 ila 5 yıl arasında hapis cezasıyla karşı karşıya kalabileceklerini dile getiren Ergül, “Kimsenin hukuki yaptırımlarla karşılaşmasını istemiyoruz. Bu ücret çok düşük, ödensin ki eser sahipleri de yaşamlarını sürdürebilsin, yeni eserler üretebilsinler” diye konuştu.

Başkan Ergül açıklamalarını şu şekilde sürdürdü; “74 yıldır yürürlükte olan bir yasanın neticesinde bir lisanslama faaliyeti bu. Türkiye 1951 yılında  fikri mülkiyet yasasını kabul etti. 2000’li yıllara kadar mekanik müzik vardı; kaset, CD gibi. 2000’li yıllardan itibaren bunlar ortadan kalktı. Dijital, radyo televizyon, umumi mahaller kapsamında; restoranlar, oteller, kafeler, barlar, güzellik merkezleri, berberler, toplu taşıma araçları, düğün salonları yer alıyor. 5846 sayılı Fikir ve Sanat Kanuna göre bir ticari işletmede müzik çalındığında müziğin hangi aygıt üzerinden Youtube, Spotify ya da radyo mu, televizyon mu hiç önemi yok, sadece canlı çalarsa tarife artıyor. Bir bedel ödemesi gerekiyor ki eser sahipleri yaşayabilsin, yeni eserler üretebilsin”

Günlük 16 lira telif ücreti

Bu telif hakkı günlük 16 liraya tekabül ediyor. Bu çok büyütüldü. Halbuki bizim 5846 sayılı Fikir ve Sanat Kanunu ile batılı toplumlarda dünya genelinde ki kanunlar birebir aynıdır, değişen bir şey yok. Dünyanın hiçbir yerinde lisansız düğün salonu berber göremezsiniz. Ama Türkiye’de ilk defa olduğu için bu biraz yadırgandı. Tepkilere yol açtı. Kanuna göre 1 ila 5 yıl arasında hapis cezası var. Biz istiyoruz ki hukuk davasına maruz kalmasınlar, zaten düşük bir ücret bunu ödesinler.”

Konferansta öğrenci ve sanatçılarla buluştu

Ayrıca Atatürk Üniversitesi Türk Musikisi Konservatuarı’nda öğrenciler ile sanatçıların katıldığı "Türkiye'de Fikri Mülkiyetin Tarihçesi ve Günümüzdeki Durumu" konulu konferansta konuşan MESAM Başkanı Recep Ergül, "Kuaförlerin, güzellik merkezlerinin, hatta hastanelerin, hatta özel okulların ve düğün salonlarının, hele hele düğün salonlarının öznesi müziktir. Müzik olmadan bir şey yapılamaz. Bu ülkenin müziği, sanatı zor durumda. Batılı toplumlar 1886 yılında bunun adını koymuş; Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu. Türkiye 1951 yılında bu kanunu kabul etmiş, 74 yıldır yürürlükte. MESAM 1986 yılında kurulmuş ve o yıldan bugüne kadar bu faaliyetleri sürdürüyor. Sırayla gidiyoruz. Sıra düğün salonlarına ve kuaförlere, güzellik merkezlerine geldi. Biz nasıl elektrik, doğalgaz ve suya para ödüyorsak müziğe de bedelini vermemiz gerekir. Bazı çevreler bunun ek bir yük getireceğini dillendirmekte. Bu doğru bir bilgi değil. Halkımızı doğru şekilde bilgilendirmemiz gerek" dedi.

Yabancı müzik için de telif hakkı

Başkan Ergül, “MESAM 15 bin üyeye sahip bir kuruluş. Her gün aşağı yukarı onlarca kişi de başvuruyor. Yani eser sahibi, söz yazarı, besteci, aranjör. Tabii bu kimliklere sahip olup, aynı zamanda yorumcu kimliği olan da var. Ama sadece Türkiye'de değil, MESAM'ın 192 ülkeyle karşılıklı temsilcilik sözleşmesi var. Uluslararası bir kuruluşuz. MESAM, 192 ülke sanatçılarının müziği burada çalındığında yani o kuaför, güzellik merkezi vesaire, yabancı müzik çaldığında da telif ödeyecek. Çünkü yabancı haklarını da koruyoruz. Onlar da yaşadıkları ülkede bizim haklarımızı koruyorlar" ifadelerini kullandı.