Türünün tek örneği Erzurum'da restore edildi
Gümüşhane'deki Satala Antik Kenti'nde 2020 yılı kazı sezonunda bulunan Roma dönemi lejyoner zırhı Erzurum Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvarı'nda 3 yıl süren çalışmalar sonucunda restore edildi.

2021 yılında Erzurum Restorasyon ve Konservasyon Bölge Laboratuvar Müdürlüğü'ne getirilen ve ilk belgeleme aşamasında toprağı ile birlikte korunan zırh, Atatürk Üniversitesinde röntgen ve tomografi ile incelendi. 3 yıl süren çalışmalar sonucunda, zırhın tüm levhaları yerinde kodlanarak konservasyon ve restorasyon işlemleri tamamlandı. Zırh, manken üzerinde yeniden dikilerek orijinal formuna getirilerek ayağa kaldırıldı.

Röntgen sonuçlarında neredeyse tamamının sağlam olduğu anlaşılan zırhın kenarlarından alınan 3 levhalık bloğun mikro CT görüntülemesi sayesinde tam ölçüleri ve kısmen metalurjik özelliği tespit edildi.
Geç Roma Dönemi'ne tarihlendirilen zırh, Lorica Squamata modeline ait olup, bu modelin bilinen ilk örneği olarak büyük bir öneme sahip. Roma döneminde lejyoner zırhları, kişiye özel olmamakla birlikte gerektiğinde tamir edilerek tekrar kullanılıyor ve tamir edilemeyecek kadar zarar gördüklerinde eritilip başka malzemelere dönüştürülüyordu. Bu nedenle bu tür zırhlar günümüze nadiren ulaşabilmekte.
Nesrin DEMİR