
Restorasyon çalışmasıyla gün yüzüne çıkan Lalapaşa Cami’nin etrafındaki çeşme ve metal ağaçlar bakımsızlıklarıyla tarihi yapının ihtişamına gölge düşürüyor.

Recai UYGUR / ERZURUM
Erzurum’un en önemli tarihi mekanlarından biri olan Lalapaşa Camii, yapılan restorasyon çalışmalarıyla adeta yenilenirken, etrafındaki ucube görüntüler tepki çekiyor.
Tüm ihtişamıyla şehrin merkezinde dimdik ayakta duran tarihi Lalapaşa Camii, restorasyon çalışmalarıyla birlikte bütün güzelliğiyle ortaya çıktı. Camiinin yanına sonradan yapılan çeşme ve hemen yanıbaşındaki demirden ışıklandırmalı ağaçlar, tarihi yapıya görsel anlamda büyük zarar veriyor.
Bir iş adamı tarafından yaptırılan çeşme bugünlerde dökülmeye başladı. Birçok yerinden mermerlerin düştüğü üzerine reklam afişlerinin yapıştırıldığı çeşme, bir ucubeye dönüştü. Caminin hemen önünde bulunduğu için şehre gelen turistlerin bile fotoğraflarının en güzel karelerine yansıyan kirli görüntü, vatandaşların da tepkisine yol açıyor. Ecdat yadigârı tarihi caminin önünde duran bu görüntünün biran önce kaldırılmasını isteyen vatandaşlar, çeşme ve demirden yapılan ağaçların bir an evvel sökülmesini istedi. Çeşmenin tarihi yapının siluetine uymadığını anlatan vatandaşlar, “Madem buraya bir çeşme yapılacaktı, camiiye uygun bir mimari ile yapılmalıydı. Yapıldı ise o zaman bakımı gerçekleştirilmeli. Hiç kimse buradan gelip geçerken burayı görmüyor mu?” dediler.

Öte yandan çeşmeden biraz ileride Ahmet Küçükler’in belediye başkanlığı döneminde dikilen demir gövdeli ışıklandırmalı sözde ağaçlar da buradaki kirliliği bir kat daha artırıyor. Ağacın geceleri ışıklarının yakılmadığını bildiren vatandaşlar, bu kirliliğin biran önce önüne geçilmesini istediler.
Görüntü kirliliğinin önüne geçilsin
Çeşmenin suyu tarihi yapının temellerine zarar verdiğini savunan Turgut Büladi isimli vatandaş, “Çeşmenin dökülmüş harabe görüntüsünün yanında birde reklam afişlerinin asılması, yapıyı daha bir perişan göstermektedir. Yarın çeşmenin altyapısında çıkabilecek bir sorun fark edilmeyeceği gibi tarihi yapının temellerine de büyük zararlar verebilir. Şehrin göbeğindeki metal ağaç ve çeşme insanların göz zevkini olumsuz yönde etkilemektedir. Bu yüzden her iki ucube görüntünün yenileme çalışmalarıyla birlikte yetkililer tarafından kaldırılması iyi olacağı düşüncesindeyiz” dedi.
Lalapaşa Camii tarihi
Erzurum Lala Mustafa Paşa Camii, Sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamı olan ve 1570 yılında Kıbrıs serdarlığı sırasında gösterdiği başarısından dolayı "Kıbrıs Fatihi" olarak da anılan "Lala" ünvanlı, (şehzadeliğinde II. Selim’e lalalık etmiş olmasından dolayı)Mustafa Paşa tarafından, Erzurum’da Beylerbeyi olarak görev yaptığı dönemde 1562 yılında yaptırılmış bir Osmanlı eseri. Lala Mustafa Paşa'nın seferlerden elde ettiği servet ile imparatorluğun çeşitli yerlerine yaptırdığı hayır eserlerinden biri. Erzurum'da ilk yapılan Osmanlı camilerinden biri olan Lala Mustafa Paşa Camii'nin kuzeyinde şadırvanı, 1562-1563 tarihli mihrabın üzerinde de üç satırlık bir kitabesi bulunuyor.