Ülkemizde yüksek enflasyon, hem alım hem de tüketim alışkanlıklarını değiştiriyor. Tüketicilerin ikinci el ürün satan gerek pazarlar, gerekse internet üzerinden ev eşyası, hazır giyim, ayakkabı, mobilya, elektronik cihazlar gibi ürünlere ilgisi her geçen gün artıyor.
Erzurum'da her pazar günleri kurulan bit pazarı son aylarda hiç olmadığı kadar kalabalık günlerini yaşıyor. Yıllardır en geç saat 11:00'da dağılan Erzurum bit pazarı, aylardır saat 14:00'a kadar devam ediyor. Önceleri geleneksel şekilde ziyaret edilen bit pazarlarına artık mecburiyetten gidildiği anlaşılıyor.
Farklı bir gözlemim ise özellikle Erzurum’da aileler, kullanılmış çocuk kıyafetlerini, ayakkabılarını, komşularına, akrabalarına, yoksullara verirdi. Artık çocuk kıyafetlerinin ikinci el pazarlarında satıldığını gözlemliyoruz. Bunun yanında, eski hamam takımından gelinliğe, hediyelik eşyadan, antikaya kadar kullanılmayan her şey satılığa çıkarılıyor.
İnternet üzerinden ikinci el satışlarına gençlerin, bit pazarına ise yaşlıların yoğun ilgisi var. Bir çift ayakkabının bin 500 lira olduğu hayat pahalılığında gençler ikinci el ürün araştırarak daha uygun giyinmeye çalışıyorlar. 3 bin 500 lira maaş alan emekliler ise herhangi bir ihtiyacını bit pazarlarından tedarik etmeye çaba gösteriyorlar.
İkinci el platformlarının yoğunluğundan çıkan sonuç; sefalet ve yoksullaşmanın arttığı ve kış aylarında bu günleri dahi arayacağımızı ekonomi kurmaylarının öngörememesi! Kalıcı enstrümanlar devreye konulmadıktan sonra maaşlara gelen zamların faydası yoktur ki! ara zamdan sonra pek çok temel ihtiyaç ürünlerine zam yapıldı.
Bu konuda bize gelen şikayetlere değinecek olursak, bit pazarından alınan ikinci el bir ürünün iade hakkı yoktur, 2 bin liraya alınan televizyonun da, 6 bin lira verilen telefonun da iade hakkı yoktur. (ki) Zaten karşı taraf ticari işletme olmadığından dolayı Tüketici Hakem Heyetlerine müracaat edilemiyor. Mağdur olduğunu ispat edenler dava açabilir veya savcılığa suç duyurusunda bulunabilirler.
Vatandaşların bu konuda dikkat etmesi gereken en önemli detay, bit pazarı veya herhangi bir halk pazarından alınan bir ürünün hırsızlık malı olup olmadığına dikkat etmeleri olacaktır. Hırsızlıkla elde edilmiş bir cep telefonunu alan kişinin başına pek çok sıkıntılar gelebilir ve verilen ücret boşa gidebilir.
İnternet üzerinden ikinci el ürün alanlar sorun yaşadıklarında, aracı firmalara karşı dava açamıyorlar. Yani isimlerini yakından bildiğimiz platformların yükümlülüğü yoktur. Aracı firmalar vasıtası ile ürünü gönderen ticari işletme ise Tüketici Hakem Heyetlerine müracaat edilerek hak aranılabilir. Ancak ürün herhangi bir kişiden alındı ise Tüketici Hakem Heyetlerine müracaat edilemiyor. Dava açılarak hak aranabilir.
Erzurum'da her pazar günleri kurulan bit pazarı son aylarda hiç olmadığı kadar kalabalık günlerini yaşıyor. Yıllardır en geç saat 11:00'da dağılan Erzurum bit pazarı, aylardır saat 14:00'a kadar devam ediyor. Önceleri geleneksel şekilde ziyaret edilen bit pazarlarına artık mecburiyetten gidildiği anlaşılıyor.
Farklı bir gözlemim ise özellikle Erzurum’da aileler, kullanılmış çocuk kıyafetlerini, ayakkabılarını, komşularına, akrabalarına, yoksullara verirdi. Artık çocuk kıyafetlerinin ikinci el pazarlarında satıldığını gözlemliyoruz. Bunun yanında, eski hamam takımından gelinliğe, hediyelik eşyadan, antikaya kadar kullanılmayan her şey satılığa çıkarılıyor.
İnternet üzerinden ikinci el satışlarına gençlerin, bit pazarına ise yaşlıların yoğun ilgisi var. Bir çift ayakkabının bin 500 lira olduğu hayat pahalılığında gençler ikinci el ürün araştırarak daha uygun giyinmeye çalışıyorlar. 3 bin 500 lira maaş alan emekliler ise herhangi bir ihtiyacını bit pazarlarından tedarik etmeye çaba gösteriyorlar.
İkinci el platformlarının yoğunluğundan çıkan sonuç; sefalet ve yoksullaşmanın arttığı ve kış aylarında bu günleri dahi arayacağımızı ekonomi kurmaylarının öngörememesi! Kalıcı enstrümanlar devreye konulmadıktan sonra maaşlara gelen zamların faydası yoktur ki! ara zamdan sonra pek çok temel ihtiyaç ürünlerine zam yapıldı.
Bu konuda bize gelen şikayetlere değinecek olursak, bit pazarından alınan ikinci el bir ürünün iade hakkı yoktur, 2 bin liraya alınan televizyonun da, 6 bin lira verilen telefonun da iade hakkı yoktur. (ki) Zaten karşı taraf ticari işletme olmadığından dolayı Tüketici Hakem Heyetlerine müracaat edilemiyor. Mağdur olduğunu ispat edenler dava açabilir veya savcılığa suç duyurusunda bulunabilirler.
Vatandaşların bu konuda dikkat etmesi gereken en önemli detay, bit pazarı veya herhangi bir halk pazarından alınan bir ürünün hırsızlık malı olup olmadığına dikkat etmeleri olacaktır. Hırsızlıkla elde edilmiş bir cep telefonunu alan kişinin başına pek çok sıkıntılar gelebilir ve verilen ücret boşa gidebilir.
İnternet üzerinden ikinci el ürün alanlar sorun yaşadıklarında, aracı firmalara karşı dava açamıyorlar. Yani isimlerini yakından bildiğimiz platformların yükümlülüğü yoktur. Aracı firmalar vasıtası ile ürünü gönderen ticari işletme ise Tüketici Hakem Heyetlerine müracaat edilerek hak aranılabilir. Ancak ürün herhangi bir kişiden alındı ise Tüketici Hakem Heyetlerine müracaat edilemiyor. Dava açılarak hak aranabilir.
