Bu yazımızla Boyahane Mahallemizde yer alan Boyahane Hamamı ve şehrin simge eserlerinden biri olan Cennet Çeşmesini tanımaya çalışacağız. Bu gün iki eserde topluma hizmet etmeye devam etmektedir.
BOYAHANE HAMAMI
Mahallede yer alan önemli yapıdan biri de Boyahane Hamamıdır. Türklerin temizlik anlayışının timsali alan bu nadide eserler şehrin birçok mahallesinde karşımıza çıkmaktadır. Boyahane Hamamı da aynı adı taşıyan caminin yanı başında saflığın ve temizliğin temsilcileri olarak durmakta ve tarihe şahitlik etmektedir. Hamam, Kanuni Sultan Süleyman dönemindeki Erzurum valisi Emin Paşa tarafından 1566 yılında yaptırılmıştır. (Solmaz, Erzurum Şehrindeki Tarihi Eserler, s.178) Hamamın kubbeleri delinmiş ve saç ile kaplanmıştır. Hamam tarih süreci içerisinde değirmen olarakta kullanılmış, bu gün ise sadece erkeklere hizmet vermektedir. Hamam içerisinde küçük bir şadırvan bulunmakta olup zemin mermerle kaplanmıştır. Hamam girişten sonra birçok kısımdan oluşmakta olup soyunma kısmından sonraki bölümde havuz bulunmaktadır. Buz gibi suyun içine balıklama atlayabilir soğuk duş yapabilirsiniz. Hamamın sıcaklık kısmının içinde sauna bulunmaktadır. Hamam yolun aşağısında yer aldığından merdivenle inilmektedir. Ev dışında farklı bir mekan arayanlara Boyahane Hamamı tavsiye edilir.
CENNET ÇEŞMESİ
Doğudaki her şehir tanrının bir hediyesi ile meşhurdur. Eğer gezdiğin bir dervişe “Musul’un neyi meşhur? diye soracak olursanız, size çabucak ekmeği cevabını verebilir. Aynı suali Erzurum için soracak olursanız “suyu” cevabını alacağınızdan şüphesiniz olmasın. Hakikaten Erzurum, bol temiz ve iyi sulara sahip olması bakımından bahtiyardır. XIX. yüzyılın ilk yarısında şehrimize gelen ve gördüklerini kaleme alan Sandwich’in dile getirdiği su şehri Erzurum da suyunun tadından dolayı halk arasında cennetten geldiğine inanılan Cennet Çeşmesi, Boyahane Hamamının tam karşısında yer alır. Çeşmenin orijinal şekli bozulmuş olup düzgün kesme taştan yapılmıştır. Taşların örülmesiyle yapılmış sivri bir kemeri vardır. Kemerde bir kilit taşı olup, çeşmenin üç lülesi bulunmaktadır. Çeşme birçok defa tamirat geçirmiştir. Yeni halinde ise iki renkli taş kullanılmıştır. Çeşme enine dikdörtgen şeklindedir. Taş için bir nişte yapılmıştır. Çeşmenin tekne kısmı toprağa gömülmüştür. Cennet çeşmesinin hangi tarihte yapıldığı bilinmemektedir. Çeşmenin suyunun iç kalenin batı yamacından hemen hemen Esat Muhlis Paşa caminin altından çıktığı söylenir. (Konyalı, Age., s.136.) Evliya Çelebi Erzurum’dan kaldığı zamanlarda bu tarihi çeşmeyi görmüş ve gördükleri Seyahatnamesine geçirmiştir. Çeşme için Çelebi: “Üç ay havası gayet latifdir ki adam hayat-i cavidani bulur. Suyu züla-li hayattır. Ata ve kadınlara suyu gayet faydalıdır. Cennet pınarı denilen sudan temmuzda içen ( vemin-el-mai külli şey’in hay) ayetini anlar.” diye bahsetmiştir. Cennet Çeşmesi, ramazan aylarında elinde su bidonları olanların en önemli uğrak yeri olmaya devam etmektedir. Her mevsim lülelerinden serin suların aktığı çeşme uzun yıllar daha hayatımızda olmaya inşallah devam edecektir.
BOYAHANE HAMAMI
Mahallede yer alan önemli yapıdan biri de Boyahane Hamamıdır. Türklerin temizlik anlayışının timsali alan bu nadide eserler şehrin birçok mahallesinde karşımıza çıkmaktadır. Boyahane Hamamı da aynı adı taşıyan caminin yanı başında saflığın ve temizliğin temsilcileri olarak durmakta ve tarihe şahitlik etmektedir. Hamam, Kanuni Sultan Süleyman dönemindeki Erzurum valisi Emin Paşa tarafından 1566 yılında yaptırılmıştır. (Solmaz, Erzurum Şehrindeki Tarihi Eserler, s.178) Hamamın kubbeleri delinmiş ve saç ile kaplanmıştır. Hamam tarih süreci içerisinde değirmen olarakta kullanılmış, bu gün ise sadece erkeklere hizmet vermektedir. Hamam içerisinde küçük bir şadırvan bulunmakta olup zemin mermerle kaplanmıştır. Hamam girişten sonra birçok kısımdan oluşmakta olup soyunma kısmından sonraki bölümde havuz bulunmaktadır. Buz gibi suyun içine balıklama atlayabilir soğuk duş yapabilirsiniz. Hamamın sıcaklık kısmının içinde sauna bulunmaktadır. Hamam yolun aşağısında yer aldığından merdivenle inilmektedir. Ev dışında farklı bir mekan arayanlara Boyahane Hamamı tavsiye edilir.
CENNET ÇEŞMESİ
Doğudaki her şehir tanrının bir hediyesi ile meşhurdur. Eğer gezdiğin bir dervişe “Musul’un neyi meşhur? diye soracak olursanız, size çabucak ekmeği cevabını verebilir. Aynı suali Erzurum için soracak olursanız “suyu” cevabını alacağınızdan şüphesiniz olmasın. Hakikaten Erzurum, bol temiz ve iyi sulara sahip olması bakımından bahtiyardır. XIX. yüzyılın ilk yarısında şehrimize gelen ve gördüklerini kaleme alan Sandwich’in dile getirdiği su şehri Erzurum da suyunun tadından dolayı halk arasında cennetten geldiğine inanılan Cennet Çeşmesi, Boyahane Hamamının tam karşısında yer alır. Çeşmenin orijinal şekli bozulmuş olup düzgün kesme taştan yapılmıştır. Taşların örülmesiyle yapılmış sivri bir kemeri vardır. Kemerde bir kilit taşı olup, çeşmenin üç lülesi bulunmaktadır. Çeşme birçok defa tamirat geçirmiştir. Yeni halinde ise iki renkli taş kullanılmıştır. Çeşme enine dikdörtgen şeklindedir. Taş için bir nişte yapılmıştır. Çeşmenin tekne kısmı toprağa gömülmüştür. Cennet çeşmesinin hangi tarihte yapıldığı bilinmemektedir. Çeşmenin suyunun iç kalenin batı yamacından hemen hemen Esat Muhlis Paşa caminin altından çıktığı söylenir. (Konyalı, Age., s.136.) Evliya Çelebi Erzurum’dan kaldığı zamanlarda bu tarihi çeşmeyi görmüş ve gördükleri Seyahatnamesine geçirmiştir. Çeşme için Çelebi: “Üç ay havası gayet latifdir ki adam hayat-i cavidani bulur. Suyu züla-li hayattır. Ata ve kadınlara suyu gayet faydalıdır. Cennet pınarı denilen sudan temmuzda içen ( vemin-el-mai külli şey’in hay) ayetini anlar.” diye bahsetmiştir. Cennet Çeşmesi, ramazan aylarında elinde su bidonları olanların en önemli uğrak yeri olmaya devam etmektedir. Her mevsim lülelerinden serin suların aktığı çeşme uzun yıllar daha hayatımızda olmaya inşallah devam edecektir.
