Osmanlı Askerleri, 15 Eylül 1918’de Bakü’yü işgalden kurtararak Azerbaycan tarihine altın harflerle yazılan bir zafer kazandırdı. Kahramanlık destanının yazıldığı çatışmalarda bir çok Anadolu evladı da şehit oldu. O isimler arasında Erzurumlu olanlar da var...
Vatan toprağından binlerce kilometre uzakta can veren Erzurum’un yiğit evlatları, bugün Bakü Türk Şehitliğinde yatıyor. Onların isimleri, Anadolu’dan Azerbaycan’a uzanan kardeşliğin sessiz tanıkları olarak anıt taşlarında yaşıyor.
Türk şehitliğinde duygulandıran ziyaret
Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı organizasyonu ve Azerbaycan Kars Başkonsolosluğu’nun girişimiyle gerçekleştirilen program kapsamında Türkiye’den gazeteciler, Bakü Türk Şehitliği’ni ziyaret etti. 20 Yanvar, 1. Karabağ ve Bakü’nün kurtuluşunda can veren kahramanlar için dualar edildi.
Doğulu gazeteciler, şehitlikteki Erzurumlu askerlerin mezarlarını da ziyaret etti. Azerbaycanlı yetkililer, o günün şartlarında Erzurum’dan ve Anadolu’nun dört bir yanından gelen Mehmetçiklerin fedakârlığını anlattı.
Karabağ’ın ilk kadın gazeteci şehidi: Salatın Esgerova
Program kapsamında ziyaret edilen 1. Karabağ Şehitliğinde, Azerbaycan basın tarihine adı kahramanlıkla yazılmış ilk kadın gazeteci Salatın Esgerova’nın kabri de ziyaret edildi. Görev yaptığı sırada saldırıya uğrayarak şehit düşen Esgerova için mezarı başında saygı duruşunda bulunuldu.
Fahri Hiyaban’da liderlere dua
Gazeteciler, ziyaretin son durağında Fahri Hiyaban’a geçti. Burada Azerbaycan’ın kurucu lideri Haydar Aliyev ve ikinci Cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey’in kabirleri başında dua edildi. Aynı alanda, Azerbaycan’ın tanınmış milli sanatçılarının mezarları da yer alıyor.
Türk ve Azerbaycan bayraklarının yan yana dalgalandığı ziyaret, iki ülke arasındaki kardeşliğin köklerinin şehitlerin kanıyla yazıldığını bir kez daha hatırlattı.
Çırpınırdın Karadeniz” Türk şehitlere yazıldı
Azerbaycan’ın bağımsızlık mücadelesi yıllarında kaleme alınan “Çırpınırdın Karadeniz” şiiri, Bakü’nün kurtuluşu için savaşan Türk askerlerine adandı. 15 Eylül 1918’de Kafkas İslam Ordusu’nun zaferiyle özgürlüğüne kavuşan Bakü’de, bugün Türk Şehitliği’nde yatan askerler, bu dizelerin ilham kaynağı oldu.
Çırpınırdın Karadeniz” şiiri, Azerbaycan’ın milli şairi Ahmed Cevad tarafından yazıldı. Cevad, Osmanlı askerlerinin Azerbaycan’a yardıma gelişinden derin şekilde etkilenmişti. Şiirinde hem minnettarlık hem de Türk birliğine duyulan özlem dile getirildi.
Ancak Ahmed Cevad, Sovyet döneminde milliyetçi fikirleri nedeniyle tutuklandı ve 1937’de idam edildi.
Üzeyir Hacıbeyli bestesiyle efsaneleşti
Şiir, 1918 yılında Azerbaycan müziğinin kurucularından Üzeyir Hacıbeyli tarafından bestelendi. Eser, kısa sürede iki ülkenin ortak hafızasına kazındı. Sözleriyle, Karadeniz’in dalgaları arasında Türk bayrağına selam gönderen bir ezgiye dönüştü.
O günden bu yana “Çırpınırdın Karadeniz”, hem Türkiye’de hem Azerbaycan’da millî törenlerde söylenmeye devam ediyor.
Öte yandan program kapsamında Azerbaycan Cumhuriyeti Medya Geliştirme Ajansı'nı ziyaret eden Türk Gazeteciler, kardeş ülke medya temsilcileriyle görüş alışverişinde bulundu. Ardından Türkiye’nin Bakü Büyükelçiliğine geçen kafile Büyükelçi Birol Akgün ile istişare etti.
Manolya Bulut
