"2025-2027 Yıllarında Yapılacak Bitkisel Üretime Yönelik Desteklemeler İle Diğer Bazı Tarımsal Desteklemelere İlişkin Karar” Resmi Gazetede yayımlandı. Tarımsal destekler daha sade ve etkin hale getirilerek ilk defa üretim döneminden önce açıklandı. Bu kapsamda 2025-2027 yıllarını kapsayacak şekilde 3 yıllık yeni bir destekleme programı oluşturuldu. Bitkisel üretimin desteklenmesi programı ile çiftçilere temel destek, planlı üretim desteği ve üretimi geliştirme destekleri verilecek.
3 yıllık yeni destekleme programı
2025-2027 Yıllarında Yapılacak Bitkisel Üretime Yönelik Desteklemeler ile Diğer Bazı Tarımsal Desteklemelere İlişkin Karar ile Tarımsal üretimin ve gıda arz güvencesinin sürdürülebilirliğinin sağlanması, üretim planlamasına katkı sağlaması, verim ve kalitenin artırılması, tarımsal üretimde çevreci yaklaşımların benimsenmesi ve uygulanan politikaların etkinliğinin arttırılması amaçlanıyor. Bu kapsamda ülke ihtiyacının yurtiçi üretimle karşılanabilmesi için verim ve kalitenin arttırılması, kayıtların güncel tutulması ile üretim sürecinde yaşanılan maliyet artışları ve fiyat istikrarsızlıkları gibi olumsuz koşullardan üreticilerin korunması hedeflendi. Bu amaç ve hedefler doğrultusunda önceki yıllarda uygulanan destekleme programları daha etkin bir yapıya kavuşturularak, ilk defa 2025-2027 yıllarını kapsayacak şekilde 3 yıllık yeni bir destekleme programı oluşturuldu.
Bu kapsamda hazırlanan “2025-2027 Yıllarında Yapılacak Bitkisel Üretime Yönelik Desteklemeler ile Diğer Bazı Tarımsal Desteklemelere İlişkin Karar” 29 Ağustos 2024 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Tarımsal destekler ilk defa üretim döneminden önce açıklandı. Destekler daha sade ve etkin hale getirildi. Üreticiler için gelecek yılların öngörülebilir olması için destek kararı ilk defa 3 yıllık olarak hazırlanmış olup birim destek katsayı değeri ve destekleme tutarı her yıl yeniden belirlendi. Bitkisel üretimin desteklenmesi programı ile çiftçilere temel destek, planlı üretim desteği ve üretimi geliştirme destekleri verilecek.
Temel destekler
Üretim maliyetine göre ürünler kategorilere ayrıldı. Her kategori için destek katsayısı belirlendi. 2025 üretim yılı için destek katsayı değeri dekara 244 TL olarak belirlendi. Temel, planlı üretim ve üretimi geliştirme destekleme tutarı, destek katsayı değeri ile destek katsayısının çarpımı sonucu elde edilmektedir. Temel destek ile tüm ürünler için mazot maliyetinin yüzde 50’si ve gübre maliyetinin yüzde 25’i karşılanacak. Örneğin 2. kategoride yer alan arpa, buğday üreten çiftçilerimiz dekara 317,2 TL, 3. kategoride yer alan ayçiçeği, fındık, soya, kuru fasulye, çay üreten çiftçilerimiz dekara 366 TL, 4. kategoride yer alan pamuk ve çeltik üreten çiftçilerimiz dekara 549 TL temel destek alacak.
Planlı Üretim Desteği
Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu tarafından arpa, aspir, ayçiçeği (yağlık), buğday, kolza (kanola), fasulye (kuru), mercimek, mısır (dane), nohut, pamuk (kütlü), patates, soğan (kuru), soya ve yem bitkileri Planlı üretim kapsamında yer alan ürünler planlama kapsamına alındı. Planlama kapsamındaki ürünleri, havzasında üreten çiftçilere temel desteğe ilave destek ödemesi yapılacak. Planlı üretim kapsamında üretim yapan üreticilerimize temel desteğe ilave destek verilecek. Bu üreticilerimizin mazot maliyetinin yüzde 100’ü ve gübre maliyetinin yüzde 50’si karşılanacak. Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu tarafından süt havzası olarak belirlenen illerde (Amasya, Bingöl, Bitlis, Çorum, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Muş, Tokat ve Tunceli) yem bitkisi üreten çiftçilere destek katsayısının yüzde 50’si kadar ilave planlı üretim desteği verilecek. Yeraltı sularının yetersiz seviyede ve su kısıtı olduğunun Bakanlıkça tespit edildiği havzalarda yer alan sulu tarım arazilerinde ilgili üretim yılında Arpa, Buğday, Aspir, Fiğ, Mercimek, Nohut, Yem bezelyesi, Ayçiçeği (yağlık) üreten çiftçilere ürünün bulunduğu kategoriye göre hesaplanan tutar üzerinden ilave yeraltı su kısıtı desteği ödenecek. Yer altı su kısıtının bulunduğu yerlerde planlı üretime uygun üretim yapan üreticilerimizin mazot ve gübre maliyetinin yüzde 100’ü karşılanacak.
Üretimi Geliştirme Desteği
Verim ve kaliteyi arttırmak için Sertifikalı tohum kullanım desteği, Sertifikalı/standart fidan kullanım desteği, Organik tarım desteği, İyi tarım uygulamaları desteği, Katı organik-organomineral gübre desteği verilmeye devam edilecek.
Karar Kapsamındaki Diğer Destekler; Biyolojik ve biyoteknik mücadele desteği, 2025 yılında örtü altı paket destek tutarı 2 bin 550 TL’den yüzde 50 artırılarak 3 bin 825 TL’ye açıkta paket destek tutarı dekara 870 TL‘den Bin 305 TL’ye çıkarıldı. Lisanlı depolarda muhafaza edilen ürünler için kira desteği; Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenen kira ücret tarifesinin yüzde 75’i olarak ödenecek. Çiftlik Muhasebe Veri Ağı (ÇMVA) sistemine katılım primi desteği; ÇMVA sistemine dahil olan işletmeler yüzde 50 oranında arttırılarak Bin 500 TL’ye çıkarıldı. Tarımsal yayım ve danışmanlık desteği yüzde 104 arttırılarak 294 bin TL ye çıkarıldı.
Nesrin DEMİR
