Tespitler ve ölçümler KUDAKA tarafından 2018 yılında hazırlanan raporlara dayanan analizler gösteriyor ki, Erzurum’un turizm açısından ciddi eksikleri bulunmaktadır. Tam anlamıyla, ‘Kazı tutuyorsun bilik (kaz yavrusu-yöresel ağız) kaçıyor, biligi tutuyorsun kaz kaçıyor’. Turist ya ulaştırma şartları nedeniyle gelmiyor veya gelen turistin şehre katkısı sınırlı kalıyor.
Örneğin KUDAKA raporuna göre, Erzurum’a yurt dışından gelen yabancıların içinde birinci sırada İranlı, ikinci sırada Azerbaycanlı, üçüncü sırada Rus ve dördüncü sırada da Gürcistanlı turistler yer almaktadır. İranlıların dışındaki diğer ülke vatandaşları en fazla Kasım, Aralık, Ocak ve Şubat aylarında giriş yapmışlardır. Bu durum bu ülkelerden gelen yabancıların kayak için Erzurum’u tercih ettiklerini göstermektedir. Fakat burada bir sorun ile karşılaşmaktayız, İranlı ve Azerbaycanlı turistlerin kalış gün sayıları çok düşük. Oysa İranlı turistlerin Van’da kalış süreleri çok daha uzun.
Erzurum’a gelen İranlı turistin sayısı fazla olsa da ortalama kalış süresi oldukça düşük. İranlı ve Azerbaycanlı turistler 1,5 ile 1,8 gün kalırken Rusya ve Gürcistan’dan gelen kayak turistinin kalış süresi 5,5 güne ulaşmaktadır. Ocak ve Şubat ayı dışında yılın tüm aylarında yabancı turistin yüzde 80’i İran ve Azerbaycan’dan gelen turistlerden oluşturmakta, kayak sezonunda da bu oran yüzde 60’ı bulmaktadır. Alışveriş ve gezme amaçlı gelen bu turistlerin büyük bir bölümü İstanbul, Antalya gibi başka illere geçmek için Erzurum’u geçiş güzergâhı olarak görmektedirler ve bu nedenle geceleme sayıları ve ortalama kalış süreleri düşüktür.
Erzurum’da turistler tutulamamakta, geçiş noktası olarak görülen bir şehre katkıları da fazla olmamaktadır. Bunun için farklı tedbirler alınması, kış sezonu dışında komşu ülkeler ve iç turizm açısından çalışmalar yapılması gerekmektedir.
Şöyle ki, 21 Mart haftasına gelen ‘Nevruz Bayramı’ İran ve Azerbaycan’da 7 ile 15 gün süreli resmi tatil ilan edilmektedir. Bu dönemde Van ciddi turist çekmektedir. Aynı dönem için Erzurum’un İran ve Azerbaycan’dan yeterli oranda turist çekememesi bir eksikliktir.
Bu bağlamda Erzurum esnafının yönlendirme ve turist ağırlama bakımından anlamlı bilgilendirmeye ihtiyacı olduğu kesin görünüyor. Nevruz’un ne olduğu, İran ve Azerbaycan’da halkın Nevruz’u nasıl gördüğünün bilinmesi önemli. Yine Erzurum’un kış turizmi ve kültür turizmi destinasyonunu birleştirecek çalışmalara ihtiyacı olduğu açıktır.
Bu nedenle şehir merkezindeki görkemli tarihi eserlerin çevresinin canlandırılması, Kale ve çevresi ile Üç Kümbetler tarihi yarım adanın iş yerleri; halı satan dükkânlar başta olmak üzere, Oltu Taşı, lokanta, kafeterya veya kahve, magnet ve turiste hitap edecek iş yerleriyle donatılması önem arz etmektedir.
Elazığ, Malatya, Diyarbakır, Mardin ve Van gibi iller yerli ve yabancı turisti yıl boyu çekebilmekte iken, Erzurum’un turizm fakiri olması anlaşılabilir değildir.
Erzurum’da turizm için esnafından yöneticisine bir zihin değişimi şart görülüyor. Aksi turizm açısından fakir kalmaya devam edecek şehir olarak yerimizde sayacağımızı unutmayalım.
Turizm için iddialı olmak istiyorsak, özgün festivaller, gezi – tur organizasyonları, sempozyum ve konferanslar yolunda mesafe kat etmeliyiz. İki üniversitesi olan bir şehir için durum hiçte iç açıcı değil. Üstelik Erzurum kış turizmi açısından doğal ve yatırım çeşitliliği bakımından da zengin bir şehir.
Turiste vakit geçirip, para harcayacağı alan ve eğlence sunabilmek önemli!
Örneğin KUDAKA raporuna göre, Erzurum’a yurt dışından gelen yabancıların içinde birinci sırada İranlı, ikinci sırada Azerbaycanlı, üçüncü sırada Rus ve dördüncü sırada da Gürcistanlı turistler yer almaktadır. İranlıların dışındaki diğer ülke vatandaşları en fazla Kasım, Aralık, Ocak ve Şubat aylarında giriş yapmışlardır. Bu durum bu ülkelerden gelen yabancıların kayak için Erzurum’u tercih ettiklerini göstermektedir. Fakat burada bir sorun ile karşılaşmaktayız, İranlı ve Azerbaycanlı turistlerin kalış gün sayıları çok düşük. Oysa İranlı turistlerin Van’da kalış süreleri çok daha uzun.
Erzurum’a gelen İranlı turistin sayısı fazla olsa da ortalama kalış süresi oldukça düşük. İranlı ve Azerbaycanlı turistler 1,5 ile 1,8 gün kalırken Rusya ve Gürcistan’dan gelen kayak turistinin kalış süresi 5,5 güne ulaşmaktadır. Ocak ve Şubat ayı dışında yılın tüm aylarında yabancı turistin yüzde 80’i İran ve Azerbaycan’dan gelen turistlerden oluşturmakta, kayak sezonunda da bu oran yüzde 60’ı bulmaktadır. Alışveriş ve gezme amaçlı gelen bu turistlerin büyük bir bölümü İstanbul, Antalya gibi başka illere geçmek için Erzurum’u geçiş güzergâhı olarak görmektedirler ve bu nedenle geceleme sayıları ve ortalama kalış süreleri düşüktür.
Erzurum’da turistler tutulamamakta, geçiş noktası olarak görülen bir şehre katkıları da fazla olmamaktadır. Bunun için farklı tedbirler alınması, kış sezonu dışında komşu ülkeler ve iç turizm açısından çalışmalar yapılması gerekmektedir.
Şöyle ki, 21 Mart haftasına gelen ‘Nevruz Bayramı’ İran ve Azerbaycan’da 7 ile 15 gün süreli resmi tatil ilan edilmektedir. Bu dönemde Van ciddi turist çekmektedir. Aynı dönem için Erzurum’un İran ve Azerbaycan’dan yeterli oranda turist çekememesi bir eksikliktir.
Bu bağlamda Erzurum esnafının yönlendirme ve turist ağırlama bakımından anlamlı bilgilendirmeye ihtiyacı olduğu kesin görünüyor. Nevruz’un ne olduğu, İran ve Azerbaycan’da halkın Nevruz’u nasıl gördüğünün bilinmesi önemli. Yine Erzurum’un kış turizmi ve kültür turizmi destinasyonunu birleştirecek çalışmalara ihtiyacı olduğu açıktır.
Bu nedenle şehir merkezindeki görkemli tarihi eserlerin çevresinin canlandırılması, Kale ve çevresi ile Üç Kümbetler tarihi yarım adanın iş yerleri; halı satan dükkânlar başta olmak üzere, Oltu Taşı, lokanta, kafeterya veya kahve, magnet ve turiste hitap edecek iş yerleriyle donatılması önem arz etmektedir.
Elazığ, Malatya, Diyarbakır, Mardin ve Van gibi iller yerli ve yabancı turisti yıl boyu çekebilmekte iken, Erzurum’un turizm fakiri olması anlaşılabilir değildir.
Erzurum’da turizm için esnafından yöneticisine bir zihin değişimi şart görülüyor. Aksi turizm açısından fakir kalmaya devam edecek şehir olarak yerimizde sayacağımızı unutmayalım.
Turizm için iddialı olmak istiyorsak, özgün festivaller, gezi – tur organizasyonları, sempozyum ve konferanslar yolunda mesafe kat etmeliyiz. İki üniversitesi olan bir şehir için durum hiçte iç açıcı değil. Üstelik Erzurum kış turizmi açısından doğal ve yatırım çeşitliliği bakımından da zengin bir şehir.
Turiste vakit geçirip, para harcayacağı alan ve eğlence sunabilmek önemli!
