
1921 yılının Mart ayında imzalanan Moskova anlaşması görüşmeleri için Rusya’ya giden heyette yer alan Ekonomi Bakanı, Kastamonu Milletvekili Yusuf Kemal Bey ( Tengirşek), gitmeden bir gün önce Mustafa Kemal’le görüşür ve ‘Paşam Ruslar Nahcivan üzerinde ısrar ederlerse ne yapalım…’ diye sorar.
Mustafa Kemal; ‘ Nahcivan Türk Kapısıdır…elinizden geleni yapın’ der.
Heyet Başkanı, Moskova Büyükelçisi Ali Fuat Paşa’dır (Cebesoy) ve görüşmeler anlaşma ile sonuçlanır.
Bu, Ankara Hükümeti’nin yaptığı ilk anlaşmadır; bu gün de yürürlükte olan anlaşmayla bir çok hak elde edilir ve Nahcivan da Azerbaycan’a bağlanır…
Anlaşma sonrası Ankara’ya dönen Yusuf Kemal Bey, Mustafa Kemal’i bilgilendirir ve ‘Muhterem Paşam, Nahcivan üzerinde elimizden geleni yaptık’ der.
Mustafa Kemal de, ‘Yusuf Kemal Bey, kapımız mevcudiyetini muhafaza ediyor, bizim için mühim olan budur’ cevabını verir…
*
Azerbaycan ve Nahcivan, SSCB dağılıp, bağımsızlığını alıncaya ve günümüze gelinceye kadar başı Ermenilerle hep bela içinde oldu ve bir türlü kurtulamadı.
Taa ki geçtiğimiz yıl Ermeniler’e karşı kesin zafer kazanıncaya ve Karabağ’ı işgalden kurtarıncaya kadar.
Nahcivan’a ne vakit Ermeniler saldırdıysa Türkiye, Dilucu’ndan yardımına koştu…
Aynı zamanda Dilucu, Türkiye’nin Türk Dünyasına açılan tek kapısı…
Ermenistan, Azerbaycan’a yenilince yapılan anlaşma gereğince Türkiye’yi Azerbaycan’a ve Türk Cumhuriyetlerine karadan bağlayacak ulaşım koridoru da hizmete girecek yanı sıra Sovyet Rusya dönemindeki demiryolu ulaşımı da tamir edilerek hizmete sokulacak…
*
İşte Atatürk’ün ‘Türk Kapısı’, merhum Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in ‘Sevgi Kapısı’ ismine verdikleri Dilucu, Türkiye ile Türk Dünyası’nı doğrudan birbirine bağlaması ve stratejik konumu bakımından fevkalâde önemli…
Hayat damarı şeklindeki bu daracık arazi parçası için belgesi olmayan bir öykü anlatılmakta…
Rus destekli Ermenilerin saldırıları ve Azeri topraklarının işgâli sonrası kopan bağı yeniden tesis etmek için, Sovyetlerin bir gün dağılacağını düşünen Atatürk, Türk Dünyası ile karadan bağlantı kurulabilmek amacıyla İran’la temaslarını sürdürür; ileri ve stratejik fikirleriyle bugün Nahcivan ve Azerbaycan’la bağımızı sağlayan ve Dilucu adını taşıyan toprak parçasını kendi parasıyla İran’dan satın alır...
*
Geçtiğimiz hafta Mokova’da yayımlanan Kommersant Gazetesi, bölgedeki ulaşım yollarına içeren bir harita yayımladı.
Harita ; Rusya, Ermenistan ve Azerbaycan arasında Moskova’da mutabık kalınan ulaşım yollarının haritasını içeriyor.
Buna göre uzun süreden beri işlevsiz duran, Sovyetler’in dağılmasından bu yana 30 yıldır atıl bekleyen, demiryolu hatları yeniden canlanıyor; Nahcivan- Azerbaycan ile Türk Cumhuriyetleri ve Türkiye arasında doğrudan bağlantı kuruluyor…
*
Son derece önemli olan ve Moskova’da üç ülke tarafından atılan imzalarla taşlar bir bir yerine oturuyor…
Mustafa Kemal; ‘ Nahcivan Türk Kapısıdır…elinizden geleni yapın’ der.
Heyet Başkanı, Moskova Büyükelçisi Ali Fuat Paşa’dır (Cebesoy) ve görüşmeler anlaşma ile sonuçlanır.
Bu, Ankara Hükümeti’nin yaptığı ilk anlaşmadır; bu gün de yürürlükte olan anlaşmayla bir çok hak elde edilir ve Nahcivan da Azerbaycan’a bağlanır…
Anlaşma sonrası Ankara’ya dönen Yusuf Kemal Bey, Mustafa Kemal’i bilgilendirir ve ‘Muhterem Paşam, Nahcivan üzerinde elimizden geleni yaptık’ der.
Mustafa Kemal de, ‘Yusuf Kemal Bey, kapımız mevcudiyetini muhafaza ediyor, bizim için mühim olan budur’ cevabını verir…
*
Azerbaycan ve Nahcivan, SSCB dağılıp, bağımsızlığını alıncaya ve günümüze gelinceye kadar başı Ermenilerle hep bela içinde oldu ve bir türlü kurtulamadı.
Taa ki geçtiğimiz yıl Ermeniler’e karşı kesin zafer kazanıncaya ve Karabağ’ı işgalden kurtarıncaya kadar.
Nahcivan’a ne vakit Ermeniler saldırdıysa Türkiye, Dilucu’ndan yardımına koştu…
Aynı zamanda Dilucu, Türkiye’nin Türk Dünyasına açılan tek kapısı…
Ermenistan, Azerbaycan’a yenilince yapılan anlaşma gereğince Türkiye’yi Azerbaycan’a ve Türk Cumhuriyetlerine karadan bağlayacak ulaşım koridoru da hizmete girecek yanı sıra Sovyet Rusya dönemindeki demiryolu ulaşımı da tamir edilerek hizmete sokulacak…
*
İşte Atatürk’ün ‘Türk Kapısı’, merhum Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in ‘Sevgi Kapısı’ ismine verdikleri Dilucu, Türkiye ile Türk Dünyası’nı doğrudan birbirine bağlaması ve stratejik konumu bakımından fevkalâde önemli…
Hayat damarı şeklindeki bu daracık arazi parçası için belgesi olmayan bir öykü anlatılmakta…
Rus destekli Ermenilerin saldırıları ve Azeri topraklarının işgâli sonrası kopan bağı yeniden tesis etmek için, Sovyetlerin bir gün dağılacağını düşünen Atatürk, Türk Dünyası ile karadan bağlantı kurulabilmek amacıyla İran’la temaslarını sürdürür; ileri ve stratejik fikirleriyle bugün Nahcivan ve Azerbaycan’la bağımızı sağlayan ve Dilucu adını taşıyan toprak parçasını kendi parasıyla İran’dan satın alır...
*
Geçtiğimiz hafta Mokova’da yayımlanan Kommersant Gazetesi, bölgedeki ulaşım yollarına içeren bir harita yayımladı.
Harita ; Rusya, Ermenistan ve Azerbaycan arasında Moskova’da mutabık kalınan ulaşım yollarının haritasını içeriyor.
Buna göre uzun süreden beri işlevsiz duran, Sovyetler’in dağılmasından bu yana 30 yıldır atıl bekleyen, demiryolu hatları yeniden canlanıyor; Nahcivan- Azerbaycan ile Türk Cumhuriyetleri ve Türkiye arasında doğrudan bağlantı kuruluyor…
*
Son derece önemli olan ve Moskova’da üç ülke tarafından atılan imzalarla taşlar bir bir yerine oturuyor…