Bugün aynı zamanda 17 Haziran Erzurum Vilâyet Kongresi’nin de 100.yılı…
Hep 23 Temmuz Erzurum Kongresi’nin gölgesinde kalan ve üzerine çok şeyler yazılmayan, 17 Haziran Vilâyet Kongresi, bir ay sonra yapılacak Erzurum Kongresi’nin ön hazırlığı mahiyetindedir…
Burada alınan kararlar, Erzurum Kongresi’nde tartışılmış , aynen kararlaştırılmış ve Sivas’ta onaylanmıştır…
17 Haziran Erzurum Vilâyet Kongresini yapanların büyük kısmı İttihatçı gelenekten gelen ve Teşkilat-ı Mahsusa’ya mensup vatanseverlerdir…
*
1918 yılının karanlık günleri…
Millet bu kâbustan uyanmak için örgütlenmekte ve çeşitli müdafaa cemiyetleri kurmaktadır.
1918 Yılında İstanbul’da kurulan Vilâyat-ı Şarkiyye Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin Erzurum’da şube açması kararlaştırılır. Görev Erzurum Kongresi’nde büyük işler yapan, Albayrak Gazetesi’nin yazı kadrosunda görev alan, Mustafa Kemal’in Kongre Delegesi olması i için Erzurum Merkez Delegeliğinden istifa edip yerini Mustafa Kemal’e bırakan, zaferden sonra çeşitli üst düzey bürokratlıktan sonra CHP’den Erzurum Milletvekili seçilen Cevat Dursunoğlu’na verilir…
Erzurum’a gelen Cevat Dursunoğlu, Albayrak Gazetesi yazarı Süleyman Necati Bey, ve şehrin ileri gelenlerini onayını da alıp , 10 Mart 1919 tarihinde derneği kurar…
Kuruluşta Hakkızâde Hacı Fehim Efendi Başkan, Süleyman Necati Bey muhasip ve Cevat Dursunoğlu Bey de katiptir… Sonraları başkanlığı Hoca Raif Efendi getirilmiş, Kâzım Karabekir Erzurum’a geldikten sonra da cemiyet, ordu yardımlarını almağa başlamıştır…
*
O yıllarda yaşanan Ermeni işgalleri, buna bağlı olarak zulümlerin artması, Osmanlı ordusunun bölgeden çekilmesiyle tehlikeyi kapısında hisseden Müslüman halk kurulan Müdafaa Cemiyetlerine yoğun destek verdi. Dernek, İstanbul Merkezli olmaktan çıkıp, Erzurum’da bağımsız Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kisvesiyle elli kişiden fazla bir heyet oluşturup, kaza teşkilatları kurmağa ve Doğu’da bir Kongre toplamağa karar verdi… Erzurum’daki bütün kazalardan gelen delegeleri hazır bulunduğu kongrenin fikir babası, tasarlayıcı ve uygulayıcısı Cevat Dursunoğlu’dur.
Kongre toplamakta amaç, saldırılara karşı koymak, Ermeni ve Avrupalılar’ın propagandaları ile Kurulması planlanan Ermeni Devletinin önünü kesmektir ve milletin kurtuluşu için çare aramaktır…
17 Temmuz Erzurum Vilâyet Kongresi beş gün sürmüş, kongre sonunda seçimle bir heyet oluşturularak alınan kararların uygulanması sağlanmış, daha geniş bir kongre toplanması için Mustafa Kemal’in Erzurum’a daveti yapılmış ve bu davet içi Kâzım Karabekir görevlendirilmiştir…
***
Erzurum Vilâyet Kongresi, hazırlanışı açısından kendisinden bir ay sonra toplanacak olan 23 Temmuz Erzurum Kongresi ile büyük benzerlik taşır çünkü adeta onun hazırlığı mahiyetindedir…
Aldığı kararlar bakımından da büyük benzerlik gösterir çünkü kararlar, Cevat Dursunoğlu’nun daha önceden rapor ettiği düşüncelerle aynıdır…
Erzurum Vilâyet Kongresi ile oluşan Milli Teşkilatlanma ve Milli Birlik Duygusu, 23 Temmuz ve 4 Eylül tarihlerindeki Kongrelere, Merkez karargâh Ankara’ya ve oradan da tüm yurda dağıldı…
***
Evet,bugün 17 Haziran…
100 sene önce bugün, bu şehirde Milli Mücadele’ye esas olan Vilâyet Kongresi toplandı.
Samsun ve Havza’dan sonra millete umut aşılandı…
*
‘Atatürk Üniversitesi Tarih Bölümü ve Türk Tarih Kurumu Öğretim Üyesi Prof . İbrahim Ethet Atnur’un ağzından o yılları bu akşam daha genişçe dinleme imkanına kavuşup, bu kadim kentin fedakâr insanını tanıyacağız…’
Hep 23 Temmuz Erzurum Kongresi’nin gölgesinde kalan ve üzerine çok şeyler yazılmayan, 17 Haziran Vilâyet Kongresi, bir ay sonra yapılacak Erzurum Kongresi’nin ön hazırlığı mahiyetindedir…
Burada alınan kararlar, Erzurum Kongresi’nde tartışılmış , aynen kararlaştırılmış ve Sivas’ta onaylanmıştır…
17 Haziran Erzurum Vilâyet Kongresini yapanların büyük kısmı İttihatçı gelenekten gelen ve Teşkilat-ı Mahsusa’ya mensup vatanseverlerdir…
*
1918 yılının karanlık günleri…
Millet bu kâbustan uyanmak için örgütlenmekte ve çeşitli müdafaa cemiyetleri kurmaktadır.
1918 Yılında İstanbul’da kurulan Vilâyat-ı Şarkiyye Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin Erzurum’da şube açması kararlaştırılır. Görev Erzurum Kongresi’nde büyük işler yapan, Albayrak Gazetesi’nin yazı kadrosunda görev alan, Mustafa Kemal’in Kongre Delegesi olması i için Erzurum Merkez Delegeliğinden istifa edip yerini Mustafa Kemal’e bırakan, zaferden sonra çeşitli üst düzey bürokratlıktan sonra CHP’den Erzurum Milletvekili seçilen Cevat Dursunoğlu’na verilir…
Erzurum’a gelen Cevat Dursunoğlu, Albayrak Gazetesi yazarı Süleyman Necati Bey, ve şehrin ileri gelenlerini onayını da alıp , 10 Mart 1919 tarihinde derneği kurar…
Kuruluşta Hakkızâde Hacı Fehim Efendi Başkan, Süleyman Necati Bey muhasip ve Cevat Dursunoğlu Bey de katiptir… Sonraları başkanlığı Hoca Raif Efendi getirilmiş, Kâzım Karabekir Erzurum’a geldikten sonra da cemiyet, ordu yardımlarını almağa başlamıştır…
*
O yıllarda yaşanan Ermeni işgalleri, buna bağlı olarak zulümlerin artması, Osmanlı ordusunun bölgeden çekilmesiyle tehlikeyi kapısında hisseden Müslüman halk kurulan Müdafaa Cemiyetlerine yoğun destek verdi. Dernek, İstanbul Merkezli olmaktan çıkıp, Erzurum’da bağımsız Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kisvesiyle elli kişiden fazla bir heyet oluşturup, kaza teşkilatları kurmağa ve Doğu’da bir Kongre toplamağa karar verdi… Erzurum’daki bütün kazalardan gelen delegeleri hazır bulunduğu kongrenin fikir babası, tasarlayıcı ve uygulayıcısı Cevat Dursunoğlu’dur.
Kongre toplamakta amaç, saldırılara karşı koymak, Ermeni ve Avrupalılar’ın propagandaları ile Kurulması planlanan Ermeni Devletinin önünü kesmektir ve milletin kurtuluşu için çare aramaktır…
17 Temmuz Erzurum Vilâyet Kongresi beş gün sürmüş, kongre sonunda seçimle bir heyet oluşturularak alınan kararların uygulanması sağlanmış, daha geniş bir kongre toplanması için Mustafa Kemal’in Erzurum’a daveti yapılmış ve bu davet içi Kâzım Karabekir görevlendirilmiştir…
***
Erzurum Vilâyet Kongresi, hazırlanışı açısından kendisinden bir ay sonra toplanacak olan 23 Temmuz Erzurum Kongresi ile büyük benzerlik taşır çünkü adeta onun hazırlığı mahiyetindedir…
Aldığı kararlar bakımından da büyük benzerlik gösterir çünkü kararlar, Cevat Dursunoğlu’nun daha önceden rapor ettiği düşüncelerle aynıdır…
Erzurum Vilâyet Kongresi ile oluşan Milli Teşkilatlanma ve Milli Birlik Duygusu, 23 Temmuz ve 4 Eylül tarihlerindeki Kongrelere, Merkez karargâh Ankara’ya ve oradan da tüm yurda dağıldı…
***
Evet,bugün 17 Haziran…
100 sene önce bugün, bu şehirde Milli Mücadele’ye esas olan Vilâyet Kongresi toplandı.
Samsun ve Havza’dan sonra millete umut aşılandı…
*
‘Atatürk Üniversitesi Tarih Bölümü ve Türk Tarih Kurumu Öğretim Üyesi Prof . İbrahim Ethet Atnur’un ağzından o yılları bu akşam daha genişçe dinleme imkanına kavuşup, bu kadim kentin fedakâr insanını tanıyacağız…’
