Kuvâ-yi Milliye Destanı isimli şiirinde Nazım Hikmet; Erzurum Kongresi’ni, Erzurum insanını ve yaşanan hadiseleri şiirleştirir...
İstedik ki Cumhuriyet Bayramı coşkusunu yaşamağa başladığımız şu günlerde, o destanın bir bölümünü hatırlayalım
****
919 Temmuzunun 23'üncü günü pek mütevazı bir mektep salonunda in'ikad etti Erzurum Kongresi.
Erzurum'un kışı zorludur balam, tandırında tezek yakar Erzurum,buz tutar yiğitlerinin bıyığı
ve geceleyin karlı ovada kaskatı katılaşmış, donmuş görürsün karanlığı.
Erzurum'da kavaklar, balam, Erzurum'da kavaklar tane tane, kavaklarda tane tane yapraklar. Ve terden ve toz dumandan ve sinekten geçilmez Erzurum'da yaz gelip de bastı mıydı sıcaklar.
Erzurum'un düzdür, topraktır damı. Erzurum güzelleri giyer, balam, incecik ak yünden ehramı. Yürek boynun büker, balam, Erzurumlu türkülere.
Halim selimdir Erzurum'un adamı ve lâkin dönmesin gözü bir kere!..
Erzurum'da on dört gün sürdü Kongre : orda, mazlum milletlerden bahsedildi bütün mazlum milletlerden ve emperyalizme karşı dövüşlerinden onların.
Orda, bir Şûrayı Millî'den bahsedildi, İradei Milliyeye müstenit bir Şûrayı Millî'den.
Buna rağmen, «Âsi gelmiyelim» diyenler vardı, «makamı hilâfet ve saltanata.»
Hattâ casuslar vardı içerde.
Buna rağmen, «Bütün aksâmı vatan birküldür» denildi.
«Kabul olunmaz,» denildi, «Manda ve Himaye...»
Buna rağmen, İstanbul'da birçok hanımlar, beyler, paşalar, Türk halkından kesmişlerdi umudu.Yağdırıldı telgraflar Erzurum'a : «Amerikan mandası altına girelim,» diye.
«İstiklâl, diyorlardı, şâyanı arzu ve tercihtir, amma bugün bu, diyorlardı, mümkün değil,
birkaç vilâyet, diyorlardı, kalacak elde, şu halde, diyorlardı, şu halde, Memâliki Osmaniye'nin cümlesine şâmil Amerikan mandaterliğini talep etmeği memleketimiz için en nâfi bir şekli hal kabul ediyoruz.»
Fakat bu şekli halli kabul etmedi Erzurumlu. Erzurum'un kışı zorludur balam,
buz tutar yiğitlerin bıyığı. Erzurum'da kaskatı, dimdik ölür adam, kabullenmez yılgınlığı..
****
Nitekim,
Bir Milletin Özgürlük ve Bağımsızlığı uğruna,
Cumhuriyet’e giden yolda
Erzurum’da toplanan kongrede,
Yılgınlık kabullenilmedi
her türlü himaye ve manda arayışına set çekildi...
*
Biz bu Cumhuriyet’i kolay kurmadık...
Komutanımızla, şair ve yazarımızla
Kadın kahramanlarımızla
İradesine sahip Delege ve Halkla
Ve
Önderimizle
kazandık....
İstedik ki Cumhuriyet Bayramı coşkusunu yaşamağa başladığımız şu günlerde, o destanın bir bölümünü hatırlayalım
****
919 Temmuzunun 23'üncü günü pek mütevazı bir mektep salonunda in'ikad etti Erzurum Kongresi.
Erzurum'un kışı zorludur balam, tandırında tezek yakar Erzurum,buz tutar yiğitlerinin bıyığı
ve geceleyin karlı ovada kaskatı katılaşmış, donmuş görürsün karanlığı.
Erzurum'da kavaklar, balam, Erzurum'da kavaklar tane tane, kavaklarda tane tane yapraklar. Ve terden ve toz dumandan ve sinekten geçilmez Erzurum'da yaz gelip de bastı mıydı sıcaklar.
Erzurum'un düzdür, topraktır damı. Erzurum güzelleri giyer, balam, incecik ak yünden ehramı. Yürek boynun büker, balam, Erzurumlu türkülere.
Halim selimdir Erzurum'un adamı ve lâkin dönmesin gözü bir kere!..
Erzurum'da on dört gün sürdü Kongre : orda, mazlum milletlerden bahsedildi bütün mazlum milletlerden ve emperyalizme karşı dövüşlerinden onların.
Orda, bir Şûrayı Millî'den bahsedildi, İradei Milliyeye müstenit bir Şûrayı Millî'den.
Buna rağmen, «Âsi gelmiyelim» diyenler vardı, «makamı hilâfet ve saltanata.»
Hattâ casuslar vardı içerde.
Buna rağmen, «Bütün aksâmı vatan birküldür» denildi.
«Kabul olunmaz,» denildi, «Manda ve Himaye...»
Buna rağmen, İstanbul'da birçok hanımlar, beyler, paşalar, Türk halkından kesmişlerdi umudu.Yağdırıldı telgraflar Erzurum'a : «Amerikan mandası altına girelim,» diye.
«İstiklâl, diyorlardı, şâyanı arzu ve tercihtir, amma bugün bu, diyorlardı, mümkün değil,
birkaç vilâyet, diyorlardı, kalacak elde, şu halde, diyorlardı, şu halde, Memâliki Osmaniye'nin cümlesine şâmil Amerikan mandaterliğini talep etmeği memleketimiz için en nâfi bir şekli hal kabul ediyoruz.»
Fakat bu şekli halli kabul etmedi Erzurumlu. Erzurum'un kışı zorludur balam,
buz tutar yiğitlerin bıyığı. Erzurum'da kaskatı, dimdik ölür adam, kabullenmez yılgınlığı..
****
Nitekim,
Bir Milletin Özgürlük ve Bağımsızlığı uğruna,
Cumhuriyet’e giden yolda
Erzurum’da toplanan kongrede,
Yılgınlık kabullenilmedi
her türlü himaye ve manda arayışına set çekildi...
*
Biz bu Cumhuriyet’i kolay kurmadık...
Komutanımızla, şair ve yazarımızla
Kadın kahramanlarımızla
İradesine sahip Delege ve Halkla
Ve
Önderimizle
kazandık....
