IV. MEHMET DÖNEMİ
Sultan İbrahim'den sonra tahta yerine yedi yaşındaki oğlu Dördüncü Mehmet geçirilmiştir. (1648-1687) Dördüncü Mehmet'in ilk yıllarında devlet yönetimi, Büyük Valide Kösem Sultan ile annesi Turhan Sultan'ın elinde kaldı. Bir süre sonra ise Kösem Sultan, Turhan Sultan tarafından öldürülmüştür. Avcı Mehmet olarak tanınan Dördüncü Mehmet döneminde Tarhuncu Ahmet Paşa ve Köprülüler döneme damgalarını vurmuşlardır. Ahmet Paşa, Osmanlı Devletinde denk bütçeyi yapan ilk sadrazamdır.
OSMANLI-VENEDİK SAVAŞI
Dördüncü Mehmet döneminde Venedik ile ilişkilerin bozulmasında Girit Adasının kuşatılması etkilidir. Girit adasını elinde tutan Venedikliler, Osmanlı Devletinin ticaretine engel oluyor ve devlete zorluklar çıkarıyorlardı. Girit Adası 1645 yılında kuşatılmıştır. Bunun üzerine, 1656'da Venedikliler kuvvetli bir donanma ile Çanakkale Boğazı'na kadar geldiler. Girit Adası Fazıl Ahmet Paşa tarafından ancak 1669 yılında fethedilebilmiştir. Girit Adasının uzun yıllar sonunda alınması Osmanlı devletinin denizlerdeki zayıflığını göstermiştir.
OSMANLI-AVUSTURYA SAVAŞLARI
Dördüncü Mehmet döneminde Avusturya ile savaş, Erdel Beyi Rakoçi'nin isyanı ile başladı. Savaşlara Köprülü Fazıl Ahmet Paşa döneminde imzalanan Vasvar Antlaşması ile son verildi.1664'te yapılan Vasvar Antlaşması’na göre; Uyvar ve Novigrad kaleleri Osmanlılarda kalacak; Zerinvar Avusturya'da kalacak, Erdel Osmanlıların olacak, Avusturya Osmanlıların atadığı beyi tanıyacak. Avusturya, Erdel işlerine karışmayacak ve Avusturya Osmanlı Devleti’ne 200.000 kuruş savaş tazminatı ödeyecek. Osmanlı Devletinin Avusturya’dan son toprak kazandığı ve savaş tazminatı aldığı antlaşma Vasvar Antlaşması’dır. Avusturya karşısında üstünlüğümüzü kabul ettirdiğimiz son antlaşma yine Vasvar Antlaşmasıdır.
İKİNCİ VİYANA KUŞATMASI (1683)
Osmanlı Devletinin Viyana üzerine sefer düzenlemesinin temel sebepleri şunlardır: Orta Macaristan'da siyasi etkisini artırmak, Macar halkını zorla Katolik yapmak isteyen Avusturya’ya karşı Orta Macaristan'ın Protestan halkı buna karşı çıkarak İmre Tökeli liderliğinde Osmanlı Devleti'nden yardım istemesi ve Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'nın şöhret kazanma isteği. Kanuni Sultan Süleyman döneminde kuşatılan; ama gerekli hazırlıklar yapılmadığı için alınamayan Viyana, ikinci kez de alınamamıştır. Bunun temel nedenleri ise şunlardır: Kırım Han’ının Alman ve Lehistan askerlerinin Tuna’yı geçmesine engel olamayışı, şehrin güçlü surlara sahip olması, Osmanlı devletinin ağır topları kuşatmaya götürmemesi, Merzifonlu Kara Mustafa Paşa’nın taktik hataları ve Avrupa Devletlerinin Viyana’ya yardıma gelmeleridir. Osmanlı Devletinin dönüm noktalarından biri olan II. Viyana bozgunu içerde ve dışarıda birçok sonucu da beraberinde getirmiştir. II. Viyana bozgununun sonuçları nelerdir? Osmanlı Devletine karşı Avrupa da kutsal ittifak kuruldu, Merzifonlu Kara Mustafa Paşa suçlu bulunarak idam edildi ve Osmanlı Devletinin batı karşısındaki ilerleyişi sona erdi. Osmanlı Devleti’ne karşı Avusturya, Lehistan, Venedik, Malta ve Rusya devletlerinin oluşturduğu “Kutsal İttifak” kuruldu. Dördüncü Mehmet döneminde Lehistan’ın Ukrayna Kazaklarına saldırması üzerine Lehistan üzerine sefere çıkılmış ve savaşlar sonunda Bucaş Antlaşması imzalanmıştır. Osmanlı Devletinin batı en geniş sınırlara ulaştığı antlaşma Buçaş Antlaşmasıdır. Osmanlı Devletinin Avrupa da toprak kazandığı son antlaşmada Bucaş Antlaşmasıdır. Dördüncü Mehmet’in ölümünden sonra II. Süleyman, II. Ahmet ve II. Mustafa tahtta geçmişlerdir. II. Süleyman döneminde sadrazam Köprülü Fazıl Mustafa Paşa, Avusturya ile savaşlara devam etmiştir. Fazıl Mustafa Paşa, Osmanlı Devletinin aldığı Salankamen bozgunu sırasında şehit olmuştur.
Sultan İbrahim'den sonra tahta yerine yedi yaşındaki oğlu Dördüncü Mehmet geçirilmiştir. (1648-1687) Dördüncü Mehmet'in ilk yıllarında devlet yönetimi, Büyük Valide Kösem Sultan ile annesi Turhan Sultan'ın elinde kaldı. Bir süre sonra ise Kösem Sultan, Turhan Sultan tarafından öldürülmüştür. Avcı Mehmet olarak tanınan Dördüncü Mehmet döneminde Tarhuncu Ahmet Paşa ve Köprülüler döneme damgalarını vurmuşlardır. Ahmet Paşa, Osmanlı Devletinde denk bütçeyi yapan ilk sadrazamdır.
OSMANLI-VENEDİK SAVAŞI
Dördüncü Mehmet döneminde Venedik ile ilişkilerin bozulmasında Girit Adasının kuşatılması etkilidir. Girit adasını elinde tutan Venedikliler, Osmanlı Devletinin ticaretine engel oluyor ve devlete zorluklar çıkarıyorlardı. Girit Adası 1645 yılında kuşatılmıştır. Bunun üzerine, 1656'da Venedikliler kuvvetli bir donanma ile Çanakkale Boğazı'na kadar geldiler. Girit Adası Fazıl Ahmet Paşa tarafından ancak 1669 yılında fethedilebilmiştir. Girit Adasının uzun yıllar sonunda alınması Osmanlı devletinin denizlerdeki zayıflığını göstermiştir.
OSMANLI-AVUSTURYA SAVAŞLARI
Dördüncü Mehmet döneminde Avusturya ile savaş, Erdel Beyi Rakoçi'nin isyanı ile başladı. Savaşlara Köprülü Fazıl Ahmet Paşa döneminde imzalanan Vasvar Antlaşması ile son verildi.1664'te yapılan Vasvar Antlaşması’na göre; Uyvar ve Novigrad kaleleri Osmanlılarda kalacak; Zerinvar Avusturya'da kalacak, Erdel Osmanlıların olacak, Avusturya Osmanlıların atadığı beyi tanıyacak. Avusturya, Erdel işlerine karışmayacak ve Avusturya Osmanlı Devleti’ne 200.000 kuruş savaş tazminatı ödeyecek. Osmanlı Devletinin Avusturya’dan son toprak kazandığı ve savaş tazminatı aldığı antlaşma Vasvar Antlaşması’dır. Avusturya karşısında üstünlüğümüzü kabul ettirdiğimiz son antlaşma yine Vasvar Antlaşmasıdır.
İKİNCİ VİYANA KUŞATMASI (1683)
Osmanlı Devletinin Viyana üzerine sefer düzenlemesinin temel sebepleri şunlardır: Orta Macaristan'da siyasi etkisini artırmak, Macar halkını zorla Katolik yapmak isteyen Avusturya’ya karşı Orta Macaristan'ın Protestan halkı buna karşı çıkarak İmre Tökeli liderliğinde Osmanlı Devleti'nden yardım istemesi ve Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'nın şöhret kazanma isteği. Kanuni Sultan Süleyman döneminde kuşatılan; ama gerekli hazırlıklar yapılmadığı için alınamayan Viyana, ikinci kez de alınamamıştır. Bunun temel nedenleri ise şunlardır: Kırım Han’ının Alman ve Lehistan askerlerinin Tuna’yı geçmesine engel olamayışı, şehrin güçlü surlara sahip olması, Osmanlı devletinin ağır topları kuşatmaya götürmemesi, Merzifonlu Kara Mustafa Paşa’nın taktik hataları ve Avrupa Devletlerinin Viyana’ya yardıma gelmeleridir. Osmanlı Devletinin dönüm noktalarından biri olan II. Viyana bozgunu içerde ve dışarıda birçok sonucu da beraberinde getirmiştir. II. Viyana bozgununun sonuçları nelerdir? Osmanlı Devletine karşı Avrupa da kutsal ittifak kuruldu, Merzifonlu Kara Mustafa Paşa suçlu bulunarak idam edildi ve Osmanlı Devletinin batı karşısındaki ilerleyişi sona erdi. Osmanlı Devleti’ne karşı Avusturya, Lehistan, Venedik, Malta ve Rusya devletlerinin oluşturduğu “Kutsal İttifak” kuruldu. Dördüncü Mehmet döneminde Lehistan’ın Ukrayna Kazaklarına saldırması üzerine Lehistan üzerine sefere çıkılmış ve savaşlar sonunda Bucaş Antlaşması imzalanmıştır. Osmanlı Devletinin batı en geniş sınırlara ulaştığı antlaşma Buçaş Antlaşmasıdır. Osmanlı Devletinin Avrupa da toprak kazandığı son antlaşmada Bucaş Antlaşmasıdır. Dördüncü Mehmet’in ölümünden sonra II. Süleyman, II. Ahmet ve II. Mustafa tahtta geçmişlerdir. II. Süleyman döneminde sadrazam Köprülü Fazıl Mustafa Paşa, Avusturya ile savaşlara devam etmiştir. Fazıl Mustafa Paşa, Osmanlı Devletinin aldığı Salankamen bozgunu sırasında şehit olmuştur.
