Adını kurucusunda alan Osmanlı Devleti kısa sürede büyümüş ve etkili bir güç haline gelmiştir. Osmanlı Devleti, Anadolu da kurulan ikinci beylikler içerisinde en az toprağa sahip olmasına rağmen en etkili güç olmasında birçok sebep vardır. Peki, bunlar sebepler nelerdir? İlk başta gelen coğrafi konumudur. Bu durum devlete gazi ve cihat politikası gütmede büyük avantajlar sağlamıştır. Bir diğer sebep ise Bizans’a komşu olunmasıdır. Hele birde bu dönemde Bizans’ın taht kavgaları yaşaması ise Osmanlı Devlet adamlarına yeni projeler ortaya koymasına neden olmuştur. Balkanlar, Anadolu ve Avrupa da siyasi birliğin olmayışı, yöneticilerinin yetenekli oluşu, Ahilerin desteği, iskân ve İSTİMALET politikasıyla da devlet kısa sürede büyümüştür. Osmanlı devletinin kurucuları Oğuzların Bozok kolunun Kayı boyundandır. Osman Gazi’nin babası Ertuğrul Gazi tarafından idare edilen kayı boyu, Anadolu Selçuklu Devleti tarafından Ankara’nın Karacadağ bölgesine yerleştirilmiştir. Daha önceleri ise Iğdır Sürmene çukuru civarında bulunan Kayılar zaman içerisinde ise Söğüt ve Domaniç civarına yerleşmişlerdir. Devlette Söğüt’te kök salmış ve oradan cihana adaletle hüküm süren bir yapıya bürünmüştür. Bu dönem de Kayılar aşiret halindedir ve etkili bir güç değildir. Devletin aşiret döneminden beylik aşamasına geçişi Osman Bey ile gerçekleşmiştir.
Kayı boyu Ertuğrul’un oğlu Osman Bey’i yiğitliği, cesareti ve zekâsıyla başlarında görmek isterdi; fakat Osman Bey babasının ölümünden sonra amcası Dündar Bey ile bir dönem mücadele etmek zorunda kalmıştır. Osmanlı’nın daha ilk yıllarında bir iktidar mücadelesinin yaşandığının kanıtıdır bu çekişme. Osman Bey boyunun da desteği ile bey olmuş ve amcasını yenmiştir. Bu durum eski Türk devlet geleneği olan devlet hanedanın ortak malıdır anlayışının devam ettirildiğinin göstergesidir. Osman Bey’in lakabı FAHRÜDDİN olmuştur. Osman Bey, devletini kurarken en önemli desteği Ahilerden almıştır. Dönemin en önemli Ahi şeyhi ise Şeyh Edebali’dir. Osman Bey aynı zamanda Ahi Şeyhinin kızı ile evlenerek onlardan daha da fazla destek almıştır. Osman Bey zamanında Yenişehir, Bilecik, İnegöl, Taraklı gibi önemli yerleşim yerleri fethedilmiş ve aşiretten beyliğe geçiş başlamıştır.
Osman Bey döneminde kuşatılıp alınamayan yerler İznik ve Bursa’dır. Osman Bey fethedilen yer fethedenindir anlayışını da benimseyerek fetihlerin artması teşvik etmiştir. Aynı zaman da Osman Bey zamanında ilk Osmanlı parası da basılmıştır. Osman Bey döneminde meydana gelen en önemli savaş ise KOYUNHİSAR Savaşıdır. KOYUNHİSAR Savaşının sebebi neydi? Savaşın temel sebebi, Osmanlı Devletinin Bizans aleyhine sınırlarını genişletmesi ve bundan duyulan rahatsızlıktı. KOYUNHİSAR Savaşının sonuçları nelerdir? 1302 yılında yapılan savaşı Osmanlı Devleti kazanmıştır, Osmanlı ile Bizans ilk defa karşı karşıya gelmiş ve Bizans Osmanlı ciddiye almaya başlamıştır, Bursa üç tarafta kuşatılmış, İzmit yolu Türklere açılmıştır. Ünlü tarihçi Halil İnalcık ise devletin kuruluş tarihi olarak bu savaşı alır. Osman Bey döneminde ilk kadı ataması yapılmış ve adaletin temel kabul edileceği ortaya konulmuştur. KARACAHİSAR’A atanan ilk kadı Dursun Fakih olmuştur. Osman Bey 1320 yılından itibaren beyliğin yönetimini Orhan Bey’e bırakmış ve tek düşüncesi Bursa olmuştur. Bursa’nın alınması çok istemesine rağmen Osman Bey buranın fethini görememiştir. Orhan Bey daha sonra babasının vasiyeti üzerine onu Bursa’da bugün Tophane denen yere gömmüştür. Mezar yeri Gümüşlü Kümbet olarak bilinmektir. Osman Bey dönemini Şeyh Edebali tarafından kendisine ifade edilen nasihatten bazı bölümleri alarak sona erdiriyoruz.
Açık sözlü ol! Her sözü üstüne alma! Gördüğünü söyleme, bildiğini bilme, sözünü unutma, sözü söz olsun diye söyleme." Bizler nefreti eritmek için, muhabbetin asaletini dünyaya yeniden hâkim kılmak için çıktık yola. Bu yolda utanacak bir şeyimiz yoktur. Muhabbet yolunun gizlisi saklısı yoktur oğul. Ama altının değerini de sarraf bilir, sözünü muhatabına göre ayarlayasın. Cahilin karşısında altınlarını çamura atmayasın. Yiğit olan kördür, kötülüğü görmez; sağırdır, kem sözü işitmez; dilsizdir, her ağzına geleni demez. Bildiğini de her yerde ayaklar altına sermez. Yunus gibidir o; yüreği muhabbete, gönül ibresi Hakikate ayarlıdır. O bir defa söz verdi mi, onu namusu bilir." Ananı, atanı say; bereket büyüklerle beraberdir!"
Kayı boyu Ertuğrul’un oğlu Osman Bey’i yiğitliği, cesareti ve zekâsıyla başlarında görmek isterdi; fakat Osman Bey babasının ölümünden sonra amcası Dündar Bey ile bir dönem mücadele etmek zorunda kalmıştır. Osmanlı’nın daha ilk yıllarında bir iktidar mücadelesinin yaşandığının kanıtıdır bu çekişme. Osman Bey boyunun da desteği ile bey olmuş ve amcasını yenmiştir. Bu durum eski Türk devlet geleneği olan devlet hanedanın ortak malıdır anlayışının devam ettirildiğinin göstergesidir. Osman Bey’in lakabı FAHRÜDDİN olmuştur. Osman Bey, devletini kurarken en önemli desteği Ahilerden almıştır. Dönemin en önemli Ahi şeyhi ise Şeyh Edebali’dir. Osman Bey aynı zamanda Ahi Şeyhinin kızı ile evlenerek onlardan daha da fazla destek almıştır. Osman Bey zamanında Yenişehir, Bilecik, İnegöl, Taraklı gibi önemli yerleşim yerleri fethedilmiş ve aşiretten beyliğe geçiş başlamıştır.
Osman Bey döneminde kuşatılıp alınamayan yerler İznik ve Bursa’dır. Osman Bey fethedilen yer fethedenindir anlayışını da benimseyerek fetihlerin artması teşvik etmiştir. Aynı zaman da Osman Bey zamanında ilk Osmanlı parası da basılmıştır. Osman Bey döneminde meydana gelen en önemli savaş ise KOYUNHİSAR Savaşıdır. KOYUNHİSAR Savaşının sebebi neydi? Savaşın temel sebebi, Osmanlı Devletinin Bizans aleyhine sınırlarını genişletmesi ve bundan duyulan rahatsızlıktı. KOYUNHİSAR Savaşının sonuçları nelerdir? 1302 yılında yapılan savaşı Osmanlı Devleti kazanmıştır, Osmanlı ile Bizans ilk defa karşı karşıya gelmiş ve Bizans Osmanlı ciddiye almaya başlamıştır, Bursa üç tarafta kuşatılmış, İzmit yolu Türklere açılmıştır. Ünlü tarihçi Halil İnalcık ise devletin kuruluş tarihi olarak bu savaşı alır. Osman Bey döneminde ilk kadı ataması yapılmış ve adaletin temel kabul edileceği ortaya konulmuştur. KARACAHİSAR’A atanan ilk kadı Dursun Fakih olmuştur. Osman Bey 1320 yılından itibaren beyliğin yönetimini Orhan Bey’e bırakmış ve tek düşüncesi Bursa olmuştur. Bursa’nın alınması çok istemesine rağmen Osman Bey buranın fethini görememiştir. Orhan Bey daha sonra babasının vasiyeti üzerine onu Bursa’da bugün Tophane denen yere gömmüştür. Mezar yeri Gümüşlü Kümbet olarak bilinmektir. Osman Bey dönemini Şeyh Edebali tarafından kendisine ifade edilen nasihatten bazı bölümleri alarak sona erdiriyoruz.
Açık sözlü ol! Her sözü üstüne alma! Gördüğünü söyleme, bildiğini bilme, sözünü unutma, sözü söz olsun diye söyleme." Bizler nefreti eritmek için, muhabbetin asaletini dünyaya yeniden hâkim kılmak için çıktık yola. Bu yolda utanacak bir şeyimiz yoktur. Muhabbet yolunun gizlisi saklısı yoktur oğul. Ama altının değerini de sarraf bilir, sözünü muhatabına göre ayarlayasın. Cahilin karşısında altınlarını çamura atmayasın. Yiğit olan kördür, kötülüğü görmez; sağırdır, kem sözü işitmez; dilsizdir, her ağzına geleni demez. Bildiğini de her yerde ayaklar altına sermez. Yunus gibidir o; yüreği muhabbete, gönül ibresi Hakikate ayarlıdır. O bir defa söz verdi mi, onu namusu bilir." Ananı, atanı say; bereket büyüklerle beraberdir!"
