Erzurum'da ‘3 Aralık Dünya Engelliler Günü’ dolayısıyla Havuzbaşı Atatürk Anıtı önünde toplanan Türkiye Sakatlar Derneği Havuzbaşı Atatürk anıtına çelenk koyarak, basın açıklaması yaptı. Türkiye Sakatlar Derneği Eruzrum Şube Başkanı Sadullah Efe, engellilerin sorun ve çözümlerine ilişkin açıklamalarda bulundu. Efe, “Sağlıklı olmayı seçmediğiniz gibi engelli olmayı da biz seçmedik. Seçimlerinde etkili olmadığımız durumdan dolayı küçük düşürülmeye, değersiz addedilmeye hiç kimsenin hakkının olmadığını ifade ediyoruz. İnancımız eşit ve erişilebilir bir dünyanın olabileceğidir” dedi.
İşte Efe’nin açıklamalarından satırbaşları;
“Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Sosyal konseyi tarafından yapılan açıklamaya göre 2023 yılında dünya genelinde 1 milyardan fazla engelli insan bulunmaktadır. Hükumetlerin, kurumların engellilerin küresel kalkınma gündemine dahil edilmesi yönündeki taahhütlerine rağmen bu konudaki ilerlemenin sınırlı kaldığı belirtilmektedir. Ülkemiz tarafından imzalanan uluslararası sözleşmeler, kabul edilen ulusal yasalar işlerlik kazanmadığından engellilerin yaşamını iyileştirmeye yönelik kalıcı ve sürdürülebilir bir gelişme istenilen seviyede değildir.
Günlük yaşamda karşılaşılan sorunlar
Engellilerin günlük yaşamda karşılaştıkları birkaç sonra dikkat çekmek istiyorum. Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yayımlanan sağlık uygulama Tebliğleri son derece keyfi biçimde değiştirilmekte ve engelliler, kronik hastalar, yaşlar daha zor koşullarda yaşamlarını sürdürmek durumunda kalmaktadır. Çok sayıda engelli için sağlıklı kalabilmenin koşullarını oluşturan örneğin sondalar, kolostomideler, ortez ve protezlerde, tekerlekli sandalyenin fiyatları çok artmıştır bunun sonucunda ürün fiyatları ile SGK‘nın verdiği destek arasında ki fark inanılmaz ölçüde açılmıştır. Bu nedenle engelliler için bu zorunlu ihtiyaçlara erişim artık imkansız hale gelmiştir. Bir an için bu malzemeleri kullanan birinin konumunda kendinizi değerlendirin. 2022 sayılı yasa ile verilmekte olan sosyal yardım tutarı güncellenmeli. Yardım miktarını belirlenmesinde aile gelirinin esas alınması kriteri değiştirilmeli. Sırf bu kriter nedeniyle bir çok engellinin bu haktan yararlanması engellenmektedir. 2828 sayılı yasa ile sağlanan evde bakım desteği alan ve ağır bakım gerektiren engelliler rapor yönetmeliğinde yapılan değişiklikler ile kısmi bakım kapsamına alınmakta evde bakım yardımı kesilmektedir.
Engelli olmayı biz seçmedik
Çalışabilir haldeki engellilerin istihdamı için yasalardaki hükümler uygulanmamakta, örneğin devlet memurluğu kadrolarına zorunlu olması gereken atamalar gerçekleştirilmektedir. Daha önce H sınıfı ehliyet almış ancak yenilenmesi gereken engelliler yine rapor yönetmeliğinde yapılan olumsuz ve yanlış değişikliklerin sonucunda bu haklarını da kaybetmektedir. Toplu ulaşım araçlarının engelliler için erişilebilir hale getirilmesini düzenleyen 5378 sayılı yasanın ilgili hükümleri uzun yıllardır ertelenmektedir. Bu nedenle engellerin en temel hakkı olan ulaşım ve erişim hakları fiilen yok sayılmış durumdadır.
Üzülerek belirtmeliyiz ki karşımıza çıkarılan bu engellerin ortadan kaldırılması için istenilen düzeyde aktif ve etkili destekçi bulabilmekte sıkıntı çekmekteyiz. Tam tersine zaman zaman insanlık onurunu zedeleyen yaklaşımlarla karşılaşmaktayız. Herkes şunu iyi bilmeli. Sağlıklı insanların yaşamlarını sağlıklı olarak sürdürmelerinde ne tür etkileri var diye hiç düşündünüz mü? Bizim engelli olmamız da bizim ne katkımız var. Aynı anne babanın bir çocuğu engelli, diğeri sağlıklı ise anne baba her ikisinin de sağlıklı olmasını istemez mi. Peki anne baba ayrım yapar mı? Yapmaz. Biz devleti baba vatanı ise ana kucağı biliriz. Bizim ana babamız konumundaki yöneticilerimizin de bize o gözle baktıklarına inanıyoruz. Biz diyoruz ki sağlıklı olmayı seçmediğiniz gibi engelli olmayı da biz seçmedik. Seçimlerinde etkili olmadığımız durumdan dolayı karşımızdakini küçük düşürmeye değersiz addetmeye hiç kimsenin hakkının olmadığını ifade ediyoruz. İnancımız engellerden eşit ve erişilebilir bir dünyanın olabileceğidir.
Nesrin DEMİR
