Mustafa Kemal 22 günden bu yana Erzurum’da…
3 Temmuz 1919 tarihinde Erzurum’a gelen Mustafa Kemal, 23 Temmuz günü ‘Kongre’ topluyor…
Bu öylesi bir kongre ki, ulusun varlığı, milletin milli mücadele azmi ve kararı, vatanın bağımsızlığı oylanacak…
* * *
Doğu’da bir kongre toplama kararı İstanbul’da Teşvikiye’de Halaskârgazi caddesindeki bir evde alınır.
Erzurum’daki Kolordu ve onun başındaki komutana ihtiyaç vardır...
Hem değil mi ki evin müdavimleri arasında Karabekir Paşa da vardır...
İşte bu düşüncelerle Tekirdağ’a tayini çıkan Kazım Karabekir, naklini bir şekilde iptal ettirir; Erzurum’a 15. Kolordu Komutanlığına atanır.
* * *
1916 Şubatında Ruslar tarafından kapatılan ALBAYRAK Gazetesi, Kazım Karabekir’in de desteğiyle 1919 Martında yeniden çıkarılır. Gazetenin kurucuları ve yazarları, Süleyman Necati , Müştak Sıtkı, Ebulhindili Cafer Efendi ve Cevat Dursunoğlu gibi yiğit insanlar Milli Mücadelenin alt yapısını bu gazete ile oluşturmağa başlarlar.
Daha sonra bu gruba Hüseyin Avni Ulaş Bey de katılır.
***
17 Haziran tarihinde Erzurum Kongresine temel oluşturacak Erzurum Vilayet Kongresi’nde ; Ermeniler’in büyük Ermenistan hayallerine karşı bir set çekilerek, Türk varlığına ve vatana sahip çıkılır.
* * *
Kongre hazırlıkları devam ederken İstanbul hükümetinin Mustafa Kemal’i görevden aldığı haberi ulaşır Erzurum’a…
Herkes merak ve endişe içerisindedir, ‘Paşa ne karar verecek’ diye...
İlk şok atlatıldıktan sonra kurmayları ve Mazhar Müfit Bey, “Paşam, görünen odur ki, İstanbul sizi askerlikten de azledebilir. Yapılacak en doğru karar sizin askerlikten istifa etmenizdir.”der…
Mustafa Kemal, 8 Temmuz gecesi çok sevdiği askerlik görevinden ayrıldığını, bir ferd-i millet olarak görevine devam edeceğini ilan eder.
Ve…
9 Temmuz sabahı…
Kazım Karabekir, Paşa’nın kaldığı eve gelerek, asker selamı gösterip;
“Paşam, ben ve kolordum emrinizdeyiz!” der…
Bu aynı zamanda İstanbul ve bütün Anadolu’ya gönderilen Milli Mücadele kararlılığı ve azmidir.
***
Ve büyük gün...
23 Temmuz 1919
Tüm Doğu Anadolu’dan , Karadeniz’den, İç Anadolu’dan Erzurum’a gelen delegeler kongreye katılıyor ve başkanlığa Mustafa Kemal getiriliyor.
Kongre sonunda;
“Vatanın bölünmez bütünlüğü, manda ve himayenin kabul edilemez olduğu” haykırılıyor.
Erzurum Kongresi’nin en önemli kararı ise,
“Milli iradenin her şeye hakim kılınmasıdır”
