Tarih bazen büyük isimleri anarken, kıyıda köşede kalmış ama asıl yükü omuzlayanları unutur. Erzurum’un Taşkaynak köyü (eski adıyla Keyvank), işte böyle bir hatırlayışa muhtaç bir kahramanlık hikâyesine ev sahipliği yapar. Bu köyün sessiz, fakat direniş dolu geçmişinde parlayan bir isim var: Hüseyin Ağa.
93 Harbi’nin en zorlu zamanlarında, Hüseyin Ağa sadece bir köyü savunmadı. Aynı zamanda halkı etrafında toplayarak, dağların, ovaların, evlerin cesaretle örüldüğü bir savunma ruhu inşa etti. Öncülüğü, milis yapıyı organize etmesi, halkın moralini ayakta tutması ve cephedeki fiili varlığı, onu yaşadığı dönemde halkın gözünde lider yaptı.
Onunla birlikte savaşan nice isimsiz kahraman vardı. Erzurum’un cesur anası Nene Hatun, dağ gibi sesiyle halkı uyandıran Yaşar Emmi, topallığına rağmen en önde yürüyen Topal Gülizar ve düşman üzerine korkusuzca yürüyen Name Kadın… Onlar, bugünün hikâyelerinde adları unutulmaya yüz tutsa da, o günlerin gerçek kahramanlarıydı. Hüseyin Ağa ise bu mücadelenin hem gövdesi, hem ruhuydu.
Yazılı tarihin dışında kalan bu büyük hikâyeyi yeniden gün yüzüne çıkarma çabasında, Hüseyin Ağa’nın torunu Fikrettin Albayrak’ın anlattıkları büyük bir değer taşıyor. Aile belleğinde saklanan bilgileri bizimle paylaşarak, geçmişin puslu tülünü araladı. Aynı şekilde Türk Telekom Nurettin Topçu Sosyal Bilimler Lisesi beden eğitimi öğretmeni Yücel Yasa da bölge belleğini koruma ve bu kıymetli anlatının derlenmesinde özveriyle katkı sundu.
Bu süreçte okulun öğrencilerinden Serdar Koçak da tarih bilincini canlandırmak adına önemli bir araştırma yürüttü. Halkla yaptığı görüşmeler ve belgelerle sağladığı katkı, gençlerin geçmişle bağ kurmasının ne kadar hayati olduğunu bir kez daha gösterdi.
Ve elbette gölgede kalan bir başka isim: Halil Çavuş. Hüseyin Ağa’nın kardeşi. Hakkında çok az şey biliniyor. Belki de en çok bu yüzden onun da adı burada geçmeli. Çünkü her büyük hikâyenin arkasında, sessiz duran başka bir omuz vardır.
Bugün Taşkaynak köyüne yolunuz düşerse, mezarı başında durun Hüseyin Ağa’nın. Gösterişli değildir. Ama taşıdığı anlam, bir milletin hafızasında hâlâ kıymetlidir. Orada sadece bir insan değil; bir halkın inancı, iradesi, birlikte yaşama arzusu yatıyor.
Bazı insanlar sokaklara ad olur, bazılarıysa dualara. Hüseyin Ağa, Erzurum’un duasında saklı kalan bir kahraman olarak tarihe kazındı.
