Erzurum, Türkiye’nin doğusunda yer alan kadim bir şehir olmasının yanı sıra, askeri ve stratejik önemiyle de öne çıkar. Tarih boyunca hem Anadolu’nun hem de Kafkasya’nın kilidi konumunda olan bu şehir, savunma açısından da büyük önem taşımıştır. İşte tam da bu stratejik önem, Erzurum Tabyaları’nın inşa edilmesine sebep olmuştur. Bu tabyalar, sadece askeri yapılar değil, aynı zamanda tarihin derinliklerinden bugüne kadar ayakta kalmayı başarmış sessiz tanıklardır.
Erzurum Tabyaları, 19. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı İmparatorluğu'nun zayıfladığı ve Rusya'nın Kafkasya'dan ilerleme tehdidinin arttığı bir dönemde inşa edilmeye başlanmıştır. Özellikle 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı, bilinen adıyla 93 Harbi, Erzurum'un savunma hatlarının güçlendirilmesini zorunlu kılmıştır. O dönemde Sultan II. Abdülhamid, doğu sınırını korumak amacıyla Erzurum'u bir kale şehre dönüştürmek için önemli adımlar atmıştır. Bu süreçte, çeşitli stratejik noktalara inşa edilen tabyalar, şehrin savunma sisteminin temel taşlarını oluşturmuştur.
Erzurum Tabyaları, genellikle şehri çevreleyen yüksek tepelerde inşa edilmiştir. Bu tabyalar, şehre yaklaşan düşman ordularını hem uzaktan gözetlemek hem de saldırıları bertaraf etmek amacıyla yapılmıştır. Topografyanın avantajlarından yararlanarak konumlandırılan bu yapılar, askeri strateji açısından dönemin en modern savunma teknikleriyle donatılmıştır. Aziziye, Mecidiye, Top Dağı ve Kiremitlik gibi isimlerle anılan tabyalar, Erzurum'un dört bir yanında konuşlanmış ve şehrin çevresinde adeta bir kalkan oluşturmuştur.
Ancak Erzurum Tabyaları, sadece taş ve tuğladan yapılmış askeri yapılar değildir. Bu tabyalar, aynı zamanda bir milletin direnişini ve vatan savunmasına olan inancını simgeler. Özellikle 93 Harbi sırasında Erzurum halkının gösterdiği kahramanlık, Aziziye Tabyası'nda doruk noktasına ulaşmıştır. 1877 yılında Rus ordularının Erzurum'a yaklaştığı haberini alan halk, kadın, erkek, genç, yaşlı demeden tabyalara koşmuş, ellerinde kazma kürekle düşmana karşı koymuşlardır. Bu olay, Türk halkının vatan savunmasındaki kararlılığını ve kahramanlığını bir kez daha gözler önüne sermiştir.
Bugün, Erzurum Tabyaları zamana meydan okuyan bu direnişin simgeleri olarak ayakta duruyor. Her bir tabya, tarih boyunca yaşanan çatışmaların izlerini taşırken, aynı zamanda geleceğe umutla bakan birer anıttır. Ancak ne yazık ki, bu tarihi yapılar zamanla bakımsız kalmış, birçoğu zarar görmüştür. Tabyalar Erzurum'un değil, tüm Türkiye'nin tarihini ve bağımsızlık mücadelesini simgeleyen önemli miraslardan biridir. Çok şükür Erzurum Valiliği ve sayın valimizin öncülüğünde tabyalar hak ettiği değeri almaya başlamıştır.
Sonuç olarak, Erzurum Tabyaları, Anadolu’nun tarihine, savunmasına ve milletin direniş ruhuna tanıklık eden eşsiz yapılardır. Bu tabyalar, sadece birer askeri üs değil, aynı zamanda milli birliğin ve vatanseverliğin simgesi olarak korunmalı ve gelecek nesillere aktarılmalıdır. Tabyaların her biri, geçmişteki fedakarlıkları hatırlatırken, aynı zamanda tarihin karanlık dehlizlerinde kaybolmaması gereken önemli değerler olarak varlıklarını sürdürmelidir.
1982-1984 yılında Erzurum Dumlu 4. Topçu taburunda er olarak karargah bölüğünde askerliğimi tamamladım. Harabeye döndürülen Şahappaşa Topçu Kışlası'nı ayağa kaldırmak için canla başla çalışan başta Erzurum valimiz Mustafa Sevinç Bey'e ve Erzurum başsavcımız Adem Aydemir Bey'e Pusula Gazetesi yazarı Sayın Taner Özdemir ile Sayın Cihat İncesu ve bütün emeği geçenlere sonsuz saygılarımı sunup teşekkürü bir borç biliyorum. Allah'a emanet olun.
Sayın Taner Özdemir bey, size ve Erzurum valisi, pusula gazetesi yönetime, Erzurum Cumhuriyet başsavcılığı çalışanlarına canı gönülden teşekkür etmeyi bir gönül borçu olarak kabul etmenizi diliyorum. 1984 - 1985 yıllarında tarihi sahappasa tabyasinda (Tafta ) askerlik görevimi yaptım. İyi ki de orada yapmışım bu tarihi mekanda askerlik görevimi bitirdikten sonra yaklaşık 40 yıl sonra bir grup güzel insanla watsapp grubu kurduk ama ne yazık ki tarihi tabyanin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya geldiğini görerek çok üzüldük. Bir işin ucundan tutmak istediysek de gücümüz ancak bir yerlere bir ses duyurmayi becerdik. Sesimizi duyan sizlere yaptiklariniz için yine sadece teşekkür v edebiliyoruz. İyi ki varsınız emeğinize ve yüreğinize sağlık. Birde umarım SAHAPPASA komutanın gerçek kimliği hakkında da bilgi sahibi oluruz. Selamlar. 1964/1 tertip Topçu Çavuş Ali Selami Aksakal ESKİŞEHİR
Pusula Gazetesi yazarlarından Taner Özdemir'in müjdeli ve güzel haberine çok sevindim. Zaten bu ara tabyalar ile ilgili bütün gelişmeler bizleri çok mutlu ediyor. Sebep olanlardan, elini taşın altına koyanlardan Allah razı olsun. Bandırma'dan 1962-3 Tertip Şahappaşalı Mustafa Ünver.
Öncelikle şunu belirtmek istiyorum, Osmanlı Rus savaşında gazi olan TAFTA TABYASI ŞAHAPPAŞA TOPÇU KIŞLASINDA muhabere çavuşu olarak, şehit naaşlarının ve şehit kanlarının üzerinde görev yaptığımın bilinciyle Askerlik görevini yaptım. İyikide orada askerlik yapmışım, çünkü böyle bir tarihi dokunun içinde askerlik yapmak herkese nasip olmaz ki çok şükür banada nasip oldu, tam 42 yıl dilimden düşünemedim, hep torunlarımla ziyarete gidip ,bakın bu dedeniz işte burada askerlik yaptı diye gururla gezdirecektim onları. Ancak sevgili arkadaşımız onbaşı SÜLEYMAN ONARAN bizden önce davrandı ve gidip ziyaret etti. Olanı biteni bize çektiği görüntülerle anlattı, aman Allahım tamamen bir tarihin yok edilişinin belgeseliydi sanki o görüntüler. Hemen organize olarak ülkenin dörtbir tarafından ERZURUM'A intikal ederek duruma bizde şahit olduk. Bize Orada PUSULA gazetesi ve Cihat İncesu sahip çıktı, basında sesimiz oldu her daim. Tabyamıza sahip çıkan valimiz Mustafa Sevinç bey'e şükranlar, Saygılar
Günaydın Taner bey ismimi kullanmanız ın hiç problemi yok inanın size nasıl teşekkür edeceğimi bilemiyorum vay vay demekki ŞAHAPPAŞA mızı buldunuz haa ALLAH CC sizden ve bu işlere kafa yoranlardan tüm yetkili kuruluşlardan vali beyden savcı beyden tüm pusula çalışanlarından binlerce kez razı olsun şahappaşamızın haberini sabırsızlıkla bekliyoruz
Tarihe Saygı Tabyalarımızın korunması Şahappaşa Paşa Tabyamız ile ilgili haberleriniz için Pusula Gazetesine çalışanlarına minnettarım Sonsuz Saygılarımla 1982-1983 Topçu Taburu Karargah Servis Bölüğü İbrahim Özdemir
Erzurum tabyaları İLE ilgili yazılarınız biz 40 yıl önce ŞAHAPPAŞA tabyasında vatani görevini ifa eden ŞAHAPPAŞA lı eski askerleri çok sevindiriyor umarım bir gün bu tabyaların çoğunun mimarı olan ŞAHAPPAŞANIN da kim olduğunu bulabilirsiniz PUSULA GAZETESİ ne tüm çalışanlarına ve size çok teşekkür ediyorum
Süleyman bey kusura bakmayın bir önceki yazı da cevap olarak direk isminizi kullanmışım.
Bulduk Süleyman yakın zamanda yayımlanacak.
Şahappaşa Tabyasında 1980'li yıllarda askerlik yapmış askerlerden biri olarak Tabyaları konu edinen yazılarınızı ilgi ve takip ediyor ve okuyorum. Teşekkürler ...