Tüketici hakem heyetlerinde parasal sınır 66 bin liradan 104 bin liraya yükseltildi. Yani bundan böyle 104 bin liranın altında olan uyuşmazlıklarda tüketici hakem heyetlerine müracaat edilecek.
1 Ocak 2024 tarihinden itibaren geçerli olacak 104 bin lira parasal sınırın da düşük olduğunu düşünüyorum. Çünkü artık 150 bin liraya satılan oturma gurubu ya da yatak odası var. Bırakın büyük aracı biraz modelli otomobilin motorunu yaptırmaya kalksanız 100 bin liranın çok üzerinde fatura ile karşı karşıya kalabiliyorsunuz. Bu nedenle artış oranının yüzde 58,46’nın üzerinde olması daha uygun olabilirdi.
Bu yıl başlatılan düzenleme ile tüketiciler ikamet ettikleri ilçenin yanında il tüketici hakem heyetlerine de müracaat edebiliyorlar. Yani Palandöken’de ikamet ediyorsanız Palandöken Kaymakamlığı ilçe tüketici hakem heyetinin yanında Ticaret İl Müdürlüğü bünyesinde bulunan il tüketici hakem heyetine de müracaat edebilirsiniz. Ayrıca tüketicinin yerleşim yerinin yanında ilgili işlemin yapıldığı yerdeki hakem heyetine de müracaat edilebiliyor.
Son olarak her ilde Ticaret İl Müdürlüğü bünyesinde kurulmuş Hal Hakem Heyetleri var. Halde yaşanan, bozulmuş, eksik tartılmış, taşırken herhangi bir kazaya karışmış uyuşmazlıklara hal hakem heyetleri bakıyor. Üreticiler, sebze ve meyve ticareti yapanlar, komisyoncular ve nakliye yapanlar arasında çıkan uyuşmazlıklarda, hal hakem heyetinin parasal sınırı 616 bin 278,55 lira olarak belirlendi.
Lokanta ve Kafelerde Fiyat Listesi Zorunluluğu
Ticaret Bakanlığı Fiyat Etiketi Yönetmeliği’nde değişiklik yaptı. Lokanta, restoran, kafe ve pastane gibi işletmelere kapı önleri ile masalara görünür şekilde fiyat listesi asma zorunluluğu getirdi. Bu konuyu, bu düzenlemeyi önemli bularak tüketicilerin kandırılmasına, bir şeyler yiyip içerken tedirgin olmadan, ne kadar fiyat çıkarılacak korkusu yaşamadan gönül rahatlığıyla kafe ve restoranda gitmesi açısından değerli buluyorum.
Lokanta ve kafelerin fahiş fiyat uygulamasından dolayı yoğun şikayetler aldık, hala almaya devam ediyoruz.
Uygulama 1 Ocak 2024 tarihinde başlayacak. Aslında 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun Fiyat Etiketi Yönetmeliğinde böyle bir uygulama var. Yani fiyat listesi her kafe ve lokantada zaten olması gerekiyor. Son günlerde fiyat listesi daha diplerde, tüketicilerin aramadan göreceği yerlere konulmadığından ve bazılarında hiç olmadığından dolayı böyle bir düzenlemeye gidildi.
Düzenlemeye gidilmesinin bir başka nedeni de tüketicilerin lokanta veya kafe içine girerek fiyat yada listeyi sormasının ve yeme, içme bittikten sonra faturaya itiraz edememenin önüne geçme amaçlı yapıldı.
Bazen misafirinizle, bazen ailenizle gidiyorsunuz. Fiyat soramadığınız durumlar oluyor. Bu nedenle fiyat listesini her lokanta ve kafe, girişe de değil, camekana ya da dışarıda bir yere koyması gerekiyor. Çünkü dışarıda fiyat listesi gören tüketici gönül rahatlığı ile içeri girebilir. Mesela ben fiyat listesi olmayan, fiyat listesini bilmediğim hiç bir kafe ve restoranda girmem. Benim gibi olan pek çok tüketici olduğuna da inanıyorum.
Tabi diğer önemli bir husus kapı girişine ya da masaya konulan fiyat listesi ile kasa fiyatının aynı olması gerekiyor. Farklı olması durumunda tüketici lehine yani en düşük fiyat geçerli olur. Eğer düşük fiyatı işletme kabul etmez ise fiyat listesinin fotoğrafı ve fatura ile Tüketici Hakem Heyetine müracaat edilerek fazladan alınan ücret geri alınabilir. Bunun yanında Ticaret İl müdürlüklerine şikayet edilebilir. Bu konuda bakanlığın yoğun bir denetlemesi var. Ticaret Bakanlığı 2023 yılı Ocak ayından Kasım ayına kadar 65.375 farklı işletmede denetim yaptı. 20 bin 209 firmaya toplam 37 milyon lira idari para cezası uyguladı.
Tüketicilere tavsiyem 5 liradan 10 liradan ne olacak demeyerek haklarını sonuna kadar aramaları olacaktır. Bir firma düşünsenize günde 1000 kişiden 10 lira fazla aldığını, aylık çok büyük rakamlara tekabül ediyor. Bu kadar çaba, düzenleme bizlerin fazla ücret ödememesi için yapılıyor. Bu düzenlemelere karşı tüketiciler hak aramaz ise emekler boşa gitmiş olur.