Beden eğitimi ve spor dersine dair soru ve cevap yazı dizimize kaldığımız yerden devam ediyoruz. Özellikle bu sorularımızın ÖABT Beden eğitimi ve spor sınavına girecek olan adaylara faydalı olacağını düşünüyorum.
Soru) Fizyoloji nedir? Cevap: Yüce yaratan tarafından halen daha sırrı çözülmeyen insan vücudu birçok ilmin konusu olmuştur. Her gün farklı bir mucizesi ile karşımıza çıkan vücudumuz sahip olduğu organlarıyla verilen sürenin dolmasına kadar çalışmasına devam eder. İşte vücut fonksiyonlarını inceleyen, hayatın devamını sağlayan bu fonksiyonlarının neler olduğunu ortaya koyan ve işleyişinin nasıl olduğunu ortaya koymaya çalışan bilim dalı fizyolojidir. Vücudun yapısını inceleyen ise anatomidir.
Soru) Fizyolojinin bölümleri nelerdir? Cevap: Evrende canlı olarak kabul edilenler yani hayvan, bitki ve insan bölümler halinde fizyolojinin konusudur.
Soru) Egzersiz fizyolojisi nedir? Cevap: Fiziksel aktivite altında yatan fizyolojik mekanizmanın incelendiği bilim dalıdır. Aynı zamanda egzersizle ilgili tüm sistemin işlevini inceleyendir.
Soru) Hücre, atom, molekül, makromolekül nedir? Hücre, canlıları oluşturan en küçük yapı birimidir. Atom, bir kimyasal elementin en küçük parçasına verilen isimdir. Molekül, atomların kimyasal bağlarla bir araya gelmesidir.
Soru) Canlıların ortak özellikleri nelerdir? Cevap: Canlıların ortak özellikleri üreme, büyüme, uyarılma ve hareket etmedir. İnsan veya hayvanların çevresine veya kendi içerisindeki ortaya çıkan değişikliklere reaksiyon göstermesi uyarılmadır. Canlının soyunu devam ettirmesi üreme, hacminin ve ölçülerinin artması ise büyümedir.
Soru) Canlılığın devam edebilmesi için gerekli faktörler nelerdir? Cevap: Canlılığın devam etmesi 5 çevresel faktöre bağlıdır. Bunlar ise su, oksijen, ısı, basınç ve besin alınmasıdır. Bunlar eksik olursa hayatın devam ettirilmesinde zorluklar çıkar veyahut hayat sonlanır.
Soru) Canlı hayatının devamı için su gerekli midir? Cevap: İnsan, hayvan ve bitkilerin canlılığının devamı için olmazsa olmaz faktör sudur. İnsan vücudunun büyük bir bölümünün su olması ise bunun en açık delilidir. Hatta dünyanın 3/4’ünün dahi sulardan oluşması da buna bir diğer kanıt olur. Su, vücutta bulunan en fazla kimyasal maddedir ve kimyasal reaksiyonlar için elzem olan maddedir. Maddeler su ile taşınır ve vücut ısısının düzenlenmesinde su yine rol oynar.
Soru) Enerji sağlanması ve hücre faaliyetleri için gerekli kimyasal maddeler nelerdir? Cevap: Enerji veren ve hücre faaliyetleri için gerekli olan kimyasal maddeler besinlerdir.
Soru) Basınç nedir? Cevap: Basınç, gazların veya suyun bir yüzeye uyguladığı kuvvete verilen isimdir.
Soru) Oksijene nerede ihtiyaç duyulur? Cevap: Besinlerdeki kimyasal enerjisinin ortaya çıkarılmasında oksijene ihtiyaç duyulur.
Soru) Hücre nedir? Cevap: Organizmanın en küçük ve en küçük yapısal fonksiyonel birimine hücre adı verilmektedir. Hücre, organizma, büyüme ve hareket gibi organizmanın bütün işlevlerini yürütür. Hücreler bir araya gelerek dokuları oluşturur. Dokuların oluşması ise biyolojik sistemi ortaya çıkarır.
Soru) Hücrenin temel kısımları nelerdir? Cevap: Hücrenin temel kısımları hücre zarı, stoplazma ve çekirdektir.
Soru) Çekirdeğin görevleri nelerdir? Cevap: Çekirdek, hücrenin hayatsal faaliyetlerini yönetir. Çekirdeği çıkarılan bir hücrenin yaşaması mümkün değildir. Çekirdeğin görevleri ise şunlardır:
- Kalıtım bilgisini taşımak,
- Hücreyi yönetmek,
- Hücre bölünmesini sağlamak,
- Var olan özellikleri sonraki hücrelere aktarmak ve sürekliliği sağlamaktır.
Soru) çekirdek hangilerinde bulunmaz? Cevap: Mavi ve yeşil algler de çekirdek bulunmaz. alyuvarlarda çekirdek olmadığından bölünemezler.
Soru) Hücre çeperi veya hücre duvarı nedir? Cevap: Bitki, mantar ve prokaryot hücrelerinde görülen bir yapıdır. Hücre zarının dış tarafında bulunur. Bitki hücrelerinde selüloz, mantar hücrelerinde kitin, bakterilerde ise peptidoglikan yapılıdır.