Bir bakıyorsunuz sabahın 8’inde, bir bakıyorsunuz akşam saat 19’da, 0212-0216-0312 nolu alan kodları ile arayan numaralara cevap verseniz bir dert, vermeseniz başka bir dert! Cevap verdiğinizde telesekreterin dijital ürün veya hizmet satışını duyduğunuz anda devamını dinlemeden kapatıp, numarayı engelliyorsunuz.
Ortalama her gün farklı numaradan aranmalar, bazen de gönderilen SMS’ler tüketicileri yıldırdı.
Dijital ürün ve hizmet satışı gerçekleştiren bazı firmaların alt bayilik ve acenteleri yeni müşteri kazanma adına tüketicileri tacize varan aramalarla rahatsız ediyorlar.
İzinsiz arama ve mesajları engelleme e-Devlet üzerinden uygulanıyorancakarandıktan ve rahatsız edildikten sonra engellemenin çokta kıymeti kalmıyor. Farklı numaralardan aramalar devam ediyor.
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) gerekli cezaları kestiği ve görevini layıkıyla yaptığına dair beyanlar verilse de cezaların çok düşük düzeyde kaldığını gözlemliyoruz ki aramaların ardı arkası kesilmiyor.
İlginç olan ise BTK, cezayı tüketicileri arayarak rahatsız edene değil, sözleşme imzalanan yani yetkilendirilen ana firmalara kesiyor. Ayrıca 0850 ile başlayan numaralar izinsiz arasa dahi ceza kesilmediği, sadece 0212, 0216 ve 0312 gibi arayan numaralara kesildiğini gözlemliyoruz.
Tek bir tüketiciyi dahi izinsiz aramada, ya sadece ana firmaya değil tüm taraflara eşit bir şekilde yüksek oranda ceza kesilmesi, ya da hizmet satışı veya dijital ürün reklamı yapan firma, bayi ve acentelerin tamamen kapatılması soruna kalıcı çözüm olacaktır. Yoksa aramaların sonu kesilmeyecek ve yeni numaralar birbirini takip edecektir.
Kiraya İl İl Limit uygulaması Getirilebilir mi?
Son 10 gündür ev kiralarına il il limit geldiğine dair pek çok kiracı bizleri arayarak konunun detayları hakkında bilgi sahibi olup olmadığımızı sordular. Araştırmalarımda kira artışlarının șehire, semte, mahalleye göre değișeceği ve belirlenen limiti așanlara ilk etapta 300 bin TL, sonrasında 2 yıl mühürleme, daha sonra ise hapis cezası olacağı şeklinde paylaşımların sadece dezenformasyon amaçlı yapıldığı ve kamu otoritesinin bilgisi dışında olduğunu gözlemledim.
Bizleri arayanlara böyle bir çalışmanın olmadığını ve asparagas haber olduğunu söyledik. Ancak ev kiralarına il il limit uygulaması yerinde ve pek çok mağduriyeti ortadan kaldıran çalışma olabilir. Belki 300 bin lira ve hapis cezası ağır gelebilir ancak düzenlemeye uyulmaması halinde şartlar dahilinde cezai işlem uygulanması gereklidir.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bu konunun gündeme alınmasına dair çalışma yapılması gerektiğini yazacağım esnada Dezenformasyonla Mücadele Merkezinden “ev kiralarına il il limit üzerinde herhangi bir çalışması bulunmamaktadır,” açıklaması yapıldı.
Konut kira sözleşmelerinde ki yüzde 25 oranında üst sınır, 1 Temmuz 2023’e kadar geçerli. Bu tarihten sonraki süreçte pek çok ev sahibi fahiş kira artışı için ellerini ovuşturmaya başladı. Bu nedenle 1 Temmuz 2023’ten sonra kira artışlarına belirli bir sınır koyulmayacaksa; bölge, il, mahalle ayrımı yapılarak ve kiralara belirli limit getirilerek oluşacak mağduriyetlerin önüne geçilebilir. Bu kurala uymayanlara da kira oranında ceza verilebilir.
Ayrıca 1 Temmuzdan önce sözleşme yenileyen kiracılar yüzde 25 ile 1 Temmuzdan sonra yenileyenler ise TÜFE’nin 12 aylık ortalamasına göre sözleşme imzalayacaklar. Yani zam oranında ki bir günlük fark hakkaniyetli ve adaletli olmayacaktır.