TÜRBE: Dört duvar üzerine yükselen duvarların kubbe ile örtüldüğü mezar anıtına türbe denir. Türbelerde genelde din büyükleri yatmakta olup tek katlı olarak yapılmışlardır. Dış duvarlarında süslemelere fazla rastlanılmayan, türbelerin içerisinde dini motifler büyük yer tutar.
KÜMBET: Silindirik, çokgen gövdeli veya piramit çatılı olan mezar anıtlarına ise kümbet adı verilir. Kümbetler de genelde devlet adamları yatar. Kümbetlerin dışında mimari motiflere rastlamak mümkündür. Kümbetlerinde içlerinde süsmeler, türbelere oranla azdır. Kümbetlerin, üst örtü biçiminin çadır şeklinde yapılmış olması göçebe yaşam tarzının unutulmak istenmemesinden kaynaklanmaktadır. Erzurum bu konuda önemli bir şehirdir. Hatta Erzurum’a kümbetler şehri adı verilmektedir.
İMARET: Sosyal devlet anlayışını yaygınlaştırmak amacıyla kurulan İmarethaneler bugün dahi varlıklarını devam ettirmektedirler. Yoksullara yiyecek dağıtmak amacıyla kurulmuş hayır kurumu imarettir. İmaretin varlığı sosyal devlet anlayışının olduğunun göstergesidir.
DAR’ÜŞ ŞİFA: Selçuklular ve Osmanlı Devletinde hasta haneye verilen isim bimaristan ya da darüşşifadır. Anadolu da kurulan ilk darüşşifa Gevher Nesibe Sultan Darüşşifa hanesi olup Anadolu Selçukluları dönemine aittir.
KERVANSARAY: Ticareti geliştirmek amacıyla yapılmış mimari yapılardır. Kervansarayların küçüklerine han adı verilirdi. Kervansaraylarda ücretsiz olarak üç gün kalınabilir ihtiyaçlar giderilirdi. İlk defa kervansaray yaparak ticaretin gelişmesine hizmet eden devletimiz Karahanlılardır. Anadolu’da Selçuklulardan kalma belli başlı kervansaraylar ise şunlardır:
1) Aksaray-Kayseri yolu üzerinde Alay Hanı
2) Antalya-Isparta yolu üzerinde Evdir - Kırk göz Hanları
3) Konya-Aksaray yolu üzerinde Sultan Hanı
4) Antalya- Alanya yolu üzerinde Alara Hanı gibi hanlardır.
ARASTA: Üstü açık veya kapalı, dükkânların sırala dizildiği ticari yapılardır. Ahi Çarşısı olarak da bilinir. Erzurum’da kuyumcular çarşısı arasta için en güzel örneklerden biridir.
TABHANE: Hastaların tedavi sonrası nekahet dönemlerini geçirdikleri yerlerdir.
BİMARHANE: Hastane
BEDESTEN: Kapalı çarşı
MARİSTAN: Tolunoğulları döneminde hastanelere verilen isimdir.
MEDRESE: Medreseler eğitim ve öğretimin yapıldığı yerlerdir. Medreselerde hem akli hem de nakli ilimler okutulur, talebeler hayata hazırlanırdı.